Thursday, August 31, 2017

Mentor Thaçi: PAJ, JO BRE QE BESA


(Nuk është fjala për personifikim me emra, por si fenomen)

O pinjoll i Anadollit
që mbushë barkun me dhambë t´Stamollit,
a t´ka shku menja nojherë
që për dalje s´i le derë,
bahesh kaps e shkon i mjerë?!

O azgani i Davletit
që ia han "gidenë" miletit,
t´ka msu marrja e jo nana,
me thurë prralla me sulltana,
me hamzaja e ballabana!

O "struçnjak" i tregtisë,
mik kumbarësh të Serbisë,
i Bogolubit e Mirolubit,
për pare je nana e cubit,
e për nga mendja je dud i dudit!

Po a lat´ gja t´zezë pa ba,
në këtë vend ku dhe kah,
hë ju vrafshin pleshtat n´burg,
mos ju pshtoftë mjek, hoxhë as murg,
gjithmonë kjet grremç e kurrë tërfurk!?

Në më raftë dhimbje për ju,
më baftë dreqi gur e dru,
ju që s´keni dhimtë për popull,
sall n´hajni e n´hile rrotull,
e hangshi veten nër kërdhokull!
...

Ramiz Kuqi: Cikli poetik "FUND GUSHTI"

ERDHA ALNABRY

T'i shoh udhët me jargovanë
Mikun norvegjes Hans
Që rri deri vonë i vetmuar
Me gotën flet çdo natë
Edhe kur fryn erë e bie shi
Ai mbështillet mes shkronjave
Të kohës që e ka braktisur

ERDHA

Alnabry
T'i dëgjoj zërat e zogjve të mi
Qē vargjet m'i mbushin me ëndrra
E poezi
Në çdo germē është
Një kēngë e baladë
Që rri e fshehur
Si zog nē folenë e zgjimit!

FUND GUSHTI

Ah sa dhembje e plagë
Ka kjo tokë
Loti rrëshqet mbi faqe
Ecje nëpër rreshta me okë
Në cdo faqe shkronjë e mallë
Digjet fjala stina si zjarr
Terri i natës si pus i thellë
Zbret rrugëve pa adresë
Në fund të lumit s'ka më zë
T'i tremb dallgët mbi syprinë
Tingujt e karkalecave
Zhurmojnë
Hijet e padukshme
Kalërojnë si kuaj pa fre
Digjet fjala stina si zjarr!

KUR U TAKOVA

Me Ty
Ishte vjeshtë e vonë
Ne mbetëm miq të vjetër
Në vargje metaforash gjithmonë
Ti nuk ishe nga mishi e kockat
As zë njeriu në ketë botë
Unë prisja nga Ti një tufë ëndrrash
Kur jashtë përzihej shiu me skllotë
E bukura e vargut frymëzim i lashtë
Të takova një natë vjeshtë kur digjej arnishta me kashtë
Larë si loti në udhët kryqëzim
Kur fryn erë më ngjan në lirikë takim
Nuk ke shumë germa në shkronja malli
Në pesë ke lot e dhembje njeriu POEZI
Nëpër shtatë qiej natën me end
Më mahnit hyjnore në shkëlqim me ato sy!

NË KUTINË E PANDORËS


Rri djalli me shtatë palë brirë
Të mprehura për lëkurën e seancave
Sa herë hapet kjo kuti
E shoh Dantën të mejtuar
Në cilin rreth të Ferrit do hyjnë
Puthadorët matrapazë?
Në kutinë e Pandorës
Hapa me këpucë pa numër!

BIE E ZGJOHEM

Në dritë të syrit e shoh
Një vijë me njëqind ngjyra
As nuk është dritë as shkëlqim
Më rri e ngarkuar si barrë mbi supe
Më ndihmo erë ta heq tej deteve!
Bie e zgjohem...

GUSHT

Mëngjes me erë vrull
Dita sot qenka e ftohtē
Me mornica nëpër trup
Fjala ka mbetur nē vend
Ia kanē nxjerrë sytē
Në ankand publik!

FUNDJAVË

Sa herë vjen fundjava
Harroj se dita ishte e ngrohtë
Me diell përvëlues
Ëndërroj se bie shi
Mbi xhama
Fundjavë...

KOHË

Një grimcë shprese
E mban fjalën
Për një Helënē
U skuq Itaka
Koha ime
Nuk skuqet nga marrëzitē!

SONTE

Mijēra ēndrra fluturojnē
Mbi sytē e Motit të përgjumur
Ora ime fle
Mbi akrepa tē ndryshkur
Rimohet nata
Mbi qiellin e pērhitur !

GJASHTË

(DIONIT, në gjashtëvjetorin e lindjes)
Të m'i gëzosh shumë stinë
Me motra e vëllezër plot
Ju i jepni buzëqeshje diellit
Me zë ëngjelli flisni me një botë

VJESHTË NË VARGJE

Përvidhesh
Si lule vjollcë
Lypsare lirike
Moti je ulur
Në vargjet e mia
Pa krem mbi buzë
M'i ke trembur ëndrrat
E një nate me shi
Kurrë nuk ta njoha
Fjalën nëpër rreshta!


ËNDËRR LIRIKE

S' ka më bukur se kur vjen ti fjalë
Buzëkuqe si xhevahir
Zbresin yjet nëpër lule
Xixëllojë bëhet cdo trëndafil
Nata shtrihet me këmishë zbërthyer
Lumi me valë vallzon
Qiellit shkreptijnë shkreptimat
Një flamur mbi varg valon
Èndërr lirike me sy të bekuar
Vjen e ik orë e stinë
Kur harron portën e poetit
Mbi supe malet vetëtijnë
Ëndërr lirike...


Sadbere Gagica Spahija: SHQIPËRI


Ti ishe ëndrra ime e rinisë
Germë e parë e Alfabetit në Abetarën e pambaruar
Shqipëri
Erdha me plisin e shekujve të betejave
Të atij flijimi historik
Në ballë të kolonës m'u duk se takova Gjergjin Miqtë e shumtë të poezisë
Erdha Shqipëri pas shumë endjesh!


Nikollë Loka: E kam pyetur veten



E kam pyetur veten për kohën para meje,
për gjurmët e erës mbi pjergulla,
për stinën e ëmbël të vjeshtës
mbush me fruta buzë rrugës,
për çerdhet mbi lisa
dhe endjen bletëve.

E kam pyetur veten për kohën pranë meje,
për ikjen pa kthim të së djeshmes,
rrugës së gjatë në harrim
pa pendesën,
për varre-tempuj ku muroset kujtesa,
për gurët e lehtë, më të lehtë se era,
për dheun e brishtë, më të brishtë se vesa,
për kohën që lind, për kohën që vdes,
për një qiri të fikur, për një flakë që e ndez.

E kam pyetur veten për kohën pas meje,
për qiellin që zbret, për tokën që ngjitet,
për verën e vjeshtës e verën e dimrit,
për kohën që fsheh pasione që shihen.

E kam pyetur veten, për dallgën kam pyetur,
shkulm ujë që s’shkulet prej lumit në det,
kam pyetur përjetë
sa kam ditur.

Wednesday, August 30, 2017

Petrit Menaj: VIZITA E KRYETARIT TË AKADEMISË SHQIPTARO-AMERIKANE TË SHKENCAVE DHE ARTEVE NEWJORK

VIZITA E KRYETARIT TË AKADEMISË SHQIPTARO-AMERIKANE TË SHKENCAVE DHE ARTEVE NEWJORK Prof. Dr.SKËNDER KODRA TREGUES I FORTË I MBËSHTETEJES SË SHBA-ve PËR SHQIPËTARËT NË MAQEDONI
Si anëtar i Akademisë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave Njwu Jork kam përciell vizitën dhe jam konsultuar në mënyrë të vazhdueshme për takimet e panvarura të Kryetarit të Akademisë Prof. Dr. Skënder Kodra, të cilat flasin për një mbështetje të diasporës amerikane dhe të SHBA-ve për shqipëtarët në Maqedoni dhe në mbarë trojet shqipëtare.
Hoteli EMKA në Tetovë është bërë shumë i vizitueshëm ku njerzë të thjeshtë vinë takohen me Prof. Dr. Skënderin dhe emocionohen nga fjalët e ngrohta mbreslënëse të ti.
Por Prof. Dr. Skënder Kodra ka zhvilluar gjatë kësaj kohe takime me përfaqsuesit më të lartë politikë e fetarë në Maqedoni. Në takimin me kreun e Bashkësisë Islame z. Sulejman Rexhepi u diskutua dhe u percoll mesazhi i kohës së sotme për besnikëri ndaj kombit dhe ndaj Zotit. Darka miqësore e shtruar nga z. Sulejman Rexhepi ishte një kuvend ku të pranishmëve miqëve si Muss Xhaferi dhe të tjerëve, Prof. Dr. Skënderi u përcolli shqetësinun e tij, të diaspores si dhe të Kongresit Amerikan për unifikimin e shqipëtarëve në të gjitha aspektet.
Aktiviteti i Akademisë ishte një nga punët e bëra në Shkup Prishtinë e Tiranë që përcolli frymën e bashkëpunimit midis tre akademive si degë të Akademisë së Njw Jorkut.
Takimet me krerët e partive politike Sela dhe Kasemi ishin takime vllazërore dhe konsultative për të gjetur ato gjëra të përbashkëta që bashkojnë shqipëtarët në Maqedoni dhe si duhet të ecim drejtë unifikimit të një rruge të përbashkët për zgjidhjen e gjithë problemeve që shqetësojnë shqipëtarët në Maqedoni.
Kuptohet që gjithë takimet vizitat patën emocionet e veta, të cilat rritë besimin te Kryetari Akademis z. Skënder Kodra. Këto emocione i përjetova dhe unë në bisedat e bëra gjatë pirjes së kafeve mëngjezeve dhe darkave miqësore dhe konsultimeve me z. Skënder, të cilat e kanë ngritur në një shkallë të lartë entusiazmin dhe besimin te njerzit, se në rrugën tonë për realizimin e idealit kombëtarë nuk ka më kthim pas.
Sigurisht shumë mbreslënës për Profesor Skënderin ishte takimi me Kryetarin e BDI-së z. Ali Ahmeti, si nga çiltërsia, sinqeriteti e thjeshtësia e shtruarjes së problemeve që na shqetësojnë neve në Maqedoni, ashtu dhe nga bujarija e veprimeve dhe e fjalëve të z. Ali për profesorin kur i thotë: -Bujrum z.Skënder! Konaku im është dhe joti, urdhoni sa herë që të jeni këtyre anëve tona.
Sigurisht emocionet u forcuan, por dhe u rritë besimi nga prezantimi i detyrave për perspektivën e shqipëtarëve në Maqedoni dhe në tër rajonin ku banojnë shqipëtarët. Biseda e z Skënder me z. Ali ishte një konsultim vllazëror për tejkalimin e pengesave që duken në horizont, sidonos për marëdhëniet ndëretnike, problem që Prof. Dr Skënder Kodra do ta ngreh me forcë në takimin që ai do të ketë me Kryetarin e Qeverisë së Maqedonisë z. Zoran Zaev.

NEHAT JAHIU: UJKU PO E HANTE GOMARIN


UJKU PO E HANTE GOMARIN ,NDËRSA AI PO MENDONTE MOS VALLË ËSHTË ËNDËRR?!...
Iku sistemi njëpatiak. U gëzua populli, sepse me të vërtetë sidomos për shqiptarët mendohej se ishte shumë i egër. Ashtu mendohej, por edhe në disa çështje me të vërtetë ishte përbindësh ose thënë ndryshe ujkngrënës. Me ardhjen e pluralizmit ose siç thuhet edhe sistemi shumëpartiak. U gëzuam të gjithë . U gëzuam edhe ne shqiprët që jetojmë në trojet tona këtu në Maqedoni, por më tepër se populli u gëzuan atdhetrët e vërtetë të cilët me të vërtetë kishin vuajtur aq shumë . Edhe pse vuajtën me vite të tëra nëpër burgje ata kurr nuk u dorëzuan, sepse kishin ideal shumë të fortë kombëtar. Këtij gëzimi iu bashkangjitën edhe shumë “ atdhetarë” të cilët e kishin shijuar personalish dhe familjet e tyre sistemin i cili ishte në ikje e sipër. Këta të ashtuquajtur “ atdhetarë” tani më para popullit dolën si shpëtimtar të popullit dhe çështje kombëtare. Këta ishin ata të njejtit që i njihnim shumë mire nga më herët dhe ishinë pot ë njejtit, por tani kishin bërë vetëm një ndryshym . Kishin ndryshuar vetëm qimen e ujkut në ate të dhelprës. Këta shpëtimtar të popullit dhe kombit të tyre paraqiteshin nëpër tubime me fjalime të zjarrta duke treguar para popullit shqiptarë shumë të përvuajtu atdhetarizëm të zjarrtë . Pas formimit dhe daljes në skenë të partisë së parë shqiptare në skenën politike këtu në Maqedoni dhe në vazhdimësi dolën edhe disa tjera, disa shkëputeshin nga ajo amë dhe filluan të mbijnë si këpurdhat pas shiut, por edhe pos atdhetarëve të vërtetë filloi të shtohet edhe numri ia atyre të vetshpallurëve “ atdhetarë”.
Koha po ecte. Pompoziteti ingritjes së zërit të shpitimtarëve të poullit nuk ndalej nga disa “shpëtimtarë të lindur e rritur brenda natës me një bagazh të madh kombëtar”. Disa nën kartën kombëtare dhe atdhedashurisë morëm poste të larta në pushtet dhe tani kishte filluar “vuajtja” e tyre për popull, komb, fe e atdhe. Sëbashku me ecjen kohës, ecte edhe uji në mulli të këtyre disa “atdhetarëve” duke marr poste dhe për çdo ditë sa kalonte koha ata ditën qanin për popull, ndërsa natën mbushnin xhepat e tyre dhe pë një kohë të shkurtë bërën pasuri marramendëse. Tani më dalngadal grazhdi i pushtetit po e rriste numrin e tyre per të ngrërë nëatë grazhd. Populli i përvuajtur për çdo ditë, javë muaj dhe vite prisnin premtimet që iu kishin dhënë se ditët e lumtura për shqiptarët do të vinin shumë shpejt. Por, një gjë e tillë nuk po ndodhte. Presionet, torturat, burgosjet kishin filluar të shtoheshinn ndaj populates shqiptare. Të drejtat e tyre jo që realizoheshin, por edhe cungoheshin më tepër se sa nga ai sistem që më kishte ikur. Individët, grupe individësh që iu humbte pushteti dhe grazhdi brenda natës iknin nga ai subjekt që ua kishte mundësuar të kullosnin nëpër livadhe ku të donin,filluan të kërkojnë alternativa të ndryshme që të mbesin në pushtet duke ndrruar partitë si dikur kur aba Ajjshe e …ndrronnte burrat. Po të njejtit “ atdhetarë” tani trumbetonin se do të jenë përsëri shpëtimtar të çështjes kombëtare, por tani më trumbetimin nuk e bënin nga vendi ku kishin filluar, por nga një vend tjetër. Shpresat e poullit nuk kishin të ndalur nga këta disa “ atdhetarë” të cilët pasuroheshin në kurriz të popullit me mashtrimet e tyre të dhelprës.
Këta ishin ca demagogë, hipokritë, mashtrues të popullit të tyre të përvuajtur me vite dhe shekuj duke pritur ditë më të mira. Karrieristat nuk ndaleshin dot sa mundeshin flisnin në emër të popullit , mbushnin xhepat e tyre dhe varfëronin popullin e mjerë dhe të përvuajtur. Që nga ajo kohë e deri më sot këta persona ndrronin vetëm shtëpitë e partive politike dhe postet e tyre, ndërsa “ patriotizmi” i tyre kishte mbetur te vendi i quajtura “ Ura e gjyshes”. Koha po ecte, por tani edhe populli i kishte kuptuar këta “ atdhetarë”. Tani më kishte filluar që demagogjia e tyre mos të shitet tek popullata. Disa prej tyre mbetën pa brekë të zhveshur dhe ikën në plehun e historisë. Erdhi viti 2001 kur bijat dhe bijtë më të dashur të këtij vendi kapën armët në duar dhe kërkuan që zgjidhjen shqiptare tani ta shohin vetëm me anë të grykës së pushkës. Doli në skenë Ushtria Çlirimtare Kombëtare për të luftuar me armë në dorë zgjidhjen e çështjes shqiptare, sepse nuk kishte alternative tjetër dhe mashtrimet e individve të mashtrimeve kishin përfunduar. Luftonin trimat maleve , fushave dhe…Derdhej gjaku, ndaheshin gjymtyrat nga trupi dhe falej jeta nga më dashurat dhe më të dashurit e kombit dhe lirisë. Digjeshin flakë fshatrat. Kthim prapa nuk kishte pos të flijohej edhe më e shtrenjta jeta për liri dhe barazi. Kishte përfundua lufta heroike e djemve dhe vajzave të kësaj ushtrie të lavdishme që mbante emrin Ushtria Çlirimtare Kombëtare.
Krismat e armëve ishin ndalur me një marrveshje që zgjidhja e çështjes shqiptare tani më të zgjidhet pëfundimisht në tavolinë, sepse për këtë zgjidhje më ishte derdhur gjak. Shumë bija dhe bijë kishin lënë në fusha e male gjymtyrat e tyre. Shumë bijë dhe bija kishin ra dëshmorë në istikame. Plagët mbetën të përgjakura dhe të paharruara, por të gjitha këto mbetën krenaria histrorike e këtyre bijave dhe bija që luftuan për larine , drejtat e tyre që ti gëzoj populli i tyre dhe gjeneratat që do të vijnë brez pas brezi. Tani më nuk dyshohej fare se beteja e fituar në luftë nuk do zgjidhej në tavolinë. Tani më para atyre që duhej të zbatonin në vepër drejtat kombëtare në çdo aspekt realizimin e kishin shumë më lehtë, sepse para vete kishin amanetin dhe gjakun e çlirimtarëve. Edhe pas vitit 2001 koha po ecte dhe sëbashku me kohën duhej të realizohej edhe amaneti i Dëshmorëve të Kombit që dhanë jetën e tyre për liri. Tani më në poltikë kishin ardhur një numër udhëheqës të luftës, por nuk kishin mbetur pa u futur edhe ca servila, hajna, korruptues të hershëm dhe të tanishëm që do të shkelin mbi gjak dhe mbi eshtra vetëm e vetëm për ti mbushur xhepat e tyre. Një numër prej tyre ishin dhe janë edhe sot mu ata të cilët jo që kishin mbështetur këta trima të lirisë së kësaj ushtrie të lavdishme sëpaku moralisht, por i kishin shpallur që nga dita e parë si terorista dhe…
Koha po ecte dhe po ec edhe tani që nga viti 2001, por shumë gjëra nuk u realizan për ate që u derdh gjak e u flijuan jetëra. Edhe këtu u futën shumë nga ujqit dhe dhelprat e mëparshme. U futën edhe disa të rinj dhe të reja kinse do realizojnë ate për çfarë luftuan bijat dhe bijtë e këtij populli. Disa prej tyre shkelën dhe po shkelin me dy këmbë mbi gjak e mbi varre duke mbajtur pushtet që nga viti 2001 disa të tjerë që në fillim të pluralizmit për intereset e tyre ishin të pangopur dhe përsëri u kthye në poltik, por kuptohen tani jo si ujq, por si dhelpër dhe synojnë përsëri të futen në pushte, sepse atë shijen e pushtetit nuk mund ta harrojnë derisa të vdesin.
Disa të tjerë që erdhën në poste falë vitit 2001 asnjëherë nuk u larguan nga postet e larta,por vetëm bërën disa ndryshime ,vetëm duke kaluar që nga ajo kohë e deri më sot nga një kolltuk në tjetrin . Disa të ardhur si parashutista në emër të gjakut të të tjerëve poashtu me metodat më të pista u futën nëpër poste dhe vende të ndryshme të pushtetit duke u thirrur në veprat e ushtarëve, në gjakun e tyre , ndërsa qëllimi i tyre ishte dhe është edhe sot për pushtet e jo për popull, por u futën për korrupcioni dhe mbushjen xhepave të tyre. A do të vijë një ditë të gjithë ata që keqpërdorën votën e këtij populli të prvuajtur për intereset e tyre personale, familjare, grupore, kalanore dhe... Këta që shkelën mbi gjak dhe eshtra të japin llogari në këtë botë apo në botn tjetër. Unë do të them se do të vijë kjo ditë edhe nuk do të vonoj shumë kur këta të gjallë , o të vdekur do i mallkoj gjaku i njomë i atyre që flijuan për liri, barazi, komb fe e atdhe. Do të ikin edhe këta siç ikën shumë të tjerë të turpruar , të harruar dhe....
Dënimi edhe më i rëndë që do i pres të tillët pas vdekjes ku do japin llogari para Zotit!
Pra, fundi po arrika për ti ngrërë ujku edhe pse disa ka kohë që i ka ngrërë, disa është duke ngrërë tani, disa do I haj pak më vonë, por ja që atyre po u duket si atij gomarit që ujku po e hante e ai po thoshte. A thua vallë mos është mos është ëndërr!...

Tuesday, August 29, 2017

Zija Çela: SHUL E SHUL

E dinte se çfarë do të ndodhte, ua kishte punuar miqve edhe herë të tjera duke munguar për dy, tri, madje pesë javë ditë. Pastaj breshër pyetjesh, breshër ftesash, përqafime, mallëngjim, dalldisje e darka në restorantet më luksoze për nder të ringjalljes së apostullit. Por Apostol Burda vendosi që kësaj here të mungonte edhe më gjatë, tepër gjatë.
Pasi i shtoi derës edhe një shul të rëndë, nga ata që u del llapa një bërxhik, rrotulloi çelësat e bravave sekrete dhe u mbyll në shtëpi. Kohët e para e grinë me telefona dhe, ndonëse ai dha ca shpjegime të turbullta, telefonatat prapë vazhduan varda. Si kaloi java, e mblodhi mendjen që të mos u përgjigjej, celularit ia hoqi baterinë, por telefonin me tel e mbajti në prizë, sepse sa herë dëgjonte zilet ngulmuese, i dukej se mospërfillja e tij, sidoqoftë, ishte një hakmarrje që mund të shijohej.
Apostol Burdën e kishte telendisur hipokrizia e jetës, e kishte velur pafytyrësia e atyre horrave, që tani e mbanin në pëllëmbë të dorës, por dikur, ndonëse kishte qenë po ky artist kalibri – dhe këtë s’e luante topi, ia kthenin shpinën me përbuzje, thua se kishte kromën.
Jo më larg se disa vjet më parë, ai kishte qenë banor i papafingove, një nga ata piktorët anonimë, të cilëve duket sikur as toka nuk u bëhet pëqi për t’i mbajtur me bukë, as qielli s’u bëhet mbretëri për t’u dhënë krahë, prandaj mbeten havadan, në pullaz. Madje, në kohët më të vështira ishte detyruar ta braktiste penelin dhe, përveç ndonjë hamallëku të rastit (bie fjala, montim në panaire industriale), kishte punuar edhe si bojaxhi nëpër vila e sallone që tani stoliseshin me pikturat e tij, të cilat atyre sarafëve, atyre tyxharëve, atyre tytoshëve, siç thoshte vetë, u kishin kushtuar sa qimet e kokës. Ai s’kishte si ta harronte “Anijen në mjegull”, një kompozim të përmasave të vogla, që kishte arritur ta përfundonte vetëm për hir të Matisit. Tërë sfondin e detit, madje dhe tërë binanë e anijes, e kishte pikturuar pas një tisi tymthi, që të jepte përshtypjen e një shkretëtire me dritë të marrtë, të shkapërderdhur, pa pika horinzonti, prandaj dhe pa kahje drejtimi. Megjithatë, i nxitur prej një dielli profetik, si ta parashikonte diku të ardhmen e tij, kishte dashur të linte një shpresë nëpërmjet një njolle kontrastuese: spirancës së pikturuar në një të kuqe të bojës së antindryshkut. Po ku ta gjente të kuqen, s’i kishte mbetur grima në tubetin e shtrydhur me gju, as në tavalocin e kruar disa herë. Atëherë i kishin ardhur në mend leximet për Matisin, ulërimat e tij kur donte të shprehte diçka dhe pikturonte duke gërvishtur me thonj muret e studios. Apostol Burda kishte vajtur menjëherë te pasqyra, ishte rrojtur me ujë të ngrohtë dhe, para se ta hidhte briskun, mu nën mjekër kishte bërë një prerje çallatë. Gjaku i kishte mjaftuar për një spirancë me katër veshë dhe vathin e zinxhirit. Mirëpo asnjëra nga galeritë e kryeqytetit s’kishte begenisur atëherë ta ekspozonte atë tablo, për të cilën më pas ishin vënë në lojë shuma të majme.
“Hë, mirë t’u bëhet tani”, murmuriste duke ecur me hapa të gjatë nëpër shtëpi, “le të dëshirohen për penelin tim, le t’i marrë malli të më shohin me sy!”
Ditët e para, sapo dëgjonte zilen e telefonit, i vinte të besonte se gati-gati ishte në gjendje ta përcaktonte edhe njeriun, që po e kërkonte. Ishte një steriotip i orareve të njohura, i krijuar prej rrethit të kolegëve, miqve intimë, pronarëve të galerive, menaxherëve, pasanikëve e njerëzve të pushtetshëm që linin takime, i propozonin ekspozita, udhëtime të sponsorizuara, piktura të porositura apo shitje të veprave të tij me stimuj ankandi. Madje në një fushatë elektorale, i kishin propozuar që të vinte edhe kandidaturën për deputet, jo ndonjë parti zero me xhufkë, por tamam ajo që kishte gjasat për ta fituar pushtetin. Telefonatat më të befta, ato kohë e pa kohë, i bëheshin vetëm nga gazetarët, që herë prezantoheshin me emrin e tyre dhe herë (duke ngurruar) përmendnin veç emrin e gazetës. Seç ishte një Almiset, që botonte njoftime për shitje veglash, gjithfarë veglash, që nga biçkitë e saraçëve e deri te pincat e dentistëve, por faqet e mesit, për të fituar lexues, zakonisht ua linte sportistëve, klerikëve dhe artistëve. Këtë farë fletushke kurrë s’e kishte marrë në dorë dhe titulli as që do t’i ngulitej, por s’mbante mend që ndonjë gazetar i saj, në tërë ato telefonime të pareshtura, të ishte paraqitur ndonjëherë me emër, përveçse: “Mirëmbrëma, nga Almiset ju shqetësojmë. Do t’ju luteshim që...”
Mbasi kaluan edhe ca javë, siç e kishte marrë me mend, telefonatat erdhën duke u pakësuar. Dalëngadalë u rralluan goxha, derisa mund të numëroheshin me gishtat e dy duarve, pa shtuar gjë në kandar, paskëtaj përsëri me gishtat e dy duarve, por duke hequr diç nga kandari. Ndërsa më pas... Sidoqoftë, gjithnjë në të njëjtën orë, në ndajmbrëmjet gaculluese kur te njerëzit arrin kulmin ashku për bashkëri, një thirrje e gjatë telefoni përsëri ngulmonte. Kush nuk gjente prehje pa idhullin e tij, kush e dëshironte aq unshëm? Natyrisht Lina S., njëra nga të dashurat e tij, më e reja dhe më e dëlirta. Pa e pasur në mend që t’i përgjigjej, por vetëm për të dëgjuar bukurzaninë e saj, njëherë e ngriti dorezën. “Alo”, ia behu zëthi i njohur, “mirëmbrëma, nga Almiset ju shqetësojmë. Do t’ju luteshim...” Kërceu drejt e në divan, vuri grushtet në bulbet e ballit dhe u haharis me një gaz gulçues, si prej të marri.
Aq u desh që të gjitha sa ishin pëshpëritur, sikur Apostol Burda kishte marrë arratinë, kishte udhëtuar nëpër gadishullin Iberik dhe nga Sevilja ishte hedhur në Milano, në Firence e Venecia, të rrëzoheshin si thashetheme: artisti ndodhej në shtëpi dhe, sipas trillit të tij të njohur, u ishte fshehur miqve dhe armiqve, por kësaj radhe ashpërsisht, prej një kokëfortësie të pathyeshme.
Telefonatat rinisën, atyre të muzgut iu shtuan të tjera. Natyrisht, zilja s’e kishte më ashkun e atëhershëm, s’binte aq dendur si në fillim. Gjithë-gjithë, telefonatat nuk bëheshin sa gishtat e dy duarve pa i hequr gjë kandarit, por s’mund të numëroheshin as vetëm me gishtat e një dore pa shtuar diç në kandar.
Teksa shkurtonte mjekrën para pasqyrës me një “Filips” elektrik, teksa vishej e parfumohej, i vendosur për t’i dhënë fund vetizolimit të gjatë, përfytyronte gjithfarë skenash me qortime mikluese, përqafime të ngrohta, dafrunga e shëtitje natën me makinë përgjatë bregut të detit, rrahje shpatullash, kërkesa të shumëfishta për ekspozita, porosi marramendëse për piktura murale, duke ndier edhe vetë mall e përdëllesë për të gjithë.
Rrotulloi çelësat, bravat kërcitën, por dera nuk iu hap. U kujtua për marifetin që kishte përdorur, llapën prej çeliku një bërxhik dhe liroi në çast shulin e rëndë. Por ndonëse e tërhoqi deri në fund, ndonëse pastaj e tundi dhe e shkundulloi, dera prapë nuk u hap. Atëherë kuptoi se, tani, shulin ia kishin 

Dhimitri Jani Kokaveshi: PËRBALLJE


I morra zemrat
rrinin
përballë, përballë!...
Me qiririn.
Aty, po ngrohnin
tresnin
dashurinë dhe ajo?!...
Më e tulatura
e heshtjeve, po rri
tej heshtjeve
më rri... zbehur!...
Shtrohej.
Ngarkim i vrullit
drita dhe
dritës!... Ngrohej
në dashuri!...
Sfidohej.

SKIC.
Magjinë e natës gërryente dhe shplante deti dhe dallga?...
Vriste dhe përthyente ç’do shkëlqim që shtronte në hijet e ditës kur Hëna... mbetej pasive energjive nuk trasmetonte... prej lartësive përballur me planetin e kuq vetëm natës i falte... jetë,
nur edhe zjarr dhe ashtu... e kuqe fundosej dhe fundoseshim meditimit qiellor të largësive, si mergimtarë!...
Si mërgimtar, na mbërthente dhe përcillte..., dallga?!...
Mberthyer lakmive shtrihej dhe shtrinte hipokrizitë dhe zhgënjimet i zbërthente... noancave dritë!...
Përcillte me reflekset dhe dallgëzimet e saj i krijonte lëkundjeve... shtrija... vizionet dhe iluzionet zhgënjyese i mbeshtillte dhe i drejtonte bregut mes hapësirave aty, ku frymëmarrjet e dritës iritoheshin me shkëlqimin e pakët të zbehtësive të saj ku linte psheretimat e pakrehura flladeve..., krihej... dallga ndronte dhe ëndërronte udhët rrjedhjeve të saj.
Ndryshimet... e zgjidhte me bregun që tundohej pritjeve të nxituara në rikthimet e rradhës, dallga dhe deti?...
Mbanin frymëmarrjet e natës në atë pak dritë të lëshuar... Hënës dhe Hëna... dukej se përcillte madheshti!
Ato... nuk gjenin qetesinë dhe reflektimin qiellor të kaltërsive dhe mes levizjeve gjeja!...
Jetën.
Jetën e falur... në qetësi?...
Pres dhe kundërveproj mbi perëndimet dhe pretëndimet që
aq shumë ngrohtësi, aq shumë dashuri derdhte Hena dhe deti, pa meditim.
Diku... pata lën... një mendim të shkruar ndoshta për t'u dhën... përjetësi.

Ramiz Kuqi:SHI NË OBORRIN E LULEVE


Kishte kohë të gjatë që A. nuk i barti shkrimet e tij të përmbledhura në një vend, siç kishte vepruar herave tjera, mandej deri para pesë a gjshtë muaj ditë. Vapa siç duket e kishte lodhur atë dhe barin e njomë, të cilin ai me dashuri të madhe e kishte ujitur. Në mbrëmje dilte në oborr dhe dukej se lulet e zgjatnin kokën për ta përshëndetur , ndërsa lulet lëshonin aromë të këndshme. Ndhodhte shpesh të[ zgjohej edhe natën për të parë mos vallë po binte shi. Po shiu kihte ikur matanë maleve , pas shtatë kodrave. Kjo i kishte shkaktuar neveri për qiellin dhe shiun.
Ditëve të fundit A. po merrej me kopshtin, intensivisht. Çdo kashtë të vogël ose mbeturinë e fuste në thasë najllloni, mandej e bartte deri në kantonierin e grisur e të djegur që kompania e kishte vendosur para shitores së tij. Kështu veproi edhe në fillim të javës,kur. solli Cufin, një mjeshtër i rryer në punë, mbase kishte kaluar të shtatdhjetat, por murimin e kishte dashuri dhe, kënaqej kur gurët dukeshin mirë të vendosur dhe, kjo i shkaktonte kënaqësi.Edhe Nazi ishte një punëtor pa fjalë. I hajthëm në fytyrë, por i fortë si guri.
-Jeni lodhur sot?- i tha A. kur pa tërë atë grumbull gurësh. Ai po e arrnonte një mur të çarë, të gjatë disa metra. Ishte frikësuar se ai mund të shembej, ndaj edhe i vendosur siç ishte, tashmë ndjehej i shlodhur. E dinte se mjeshtër Cufi punonte me kujdes dhe nuk i trembej punës,
- Pak, jo shumë,- i tha Cufa A. Ja ky është traktori i shtatë. Morëm edhe gurët nga oborri i Agimit. Të vegjël e të mëdhenj, të gjithë do të hyjnë në punë dhe do ta ngrejnë deri në lartësinë e fundit , atje ku dukeshin gurët e bardhë, të vendosur aty vitin e kaluar.
- Lerni gurët dhe , ejani të ulemi pak. Pushoni se jeni djersitur shumë. Do të pimë nga një kafe. E do koha dhe rendi i ditës. Ka kohë për punë . Dita është e gjatë e ora paska kaluar pak minuta nga ora tre.
- Po vijmë, - i tha Cufa. Ja po e thërras edhe Nazin. Është shok i mirë dhe meriton çdo lëvdatë.
- E di, - i tha A.Cufit. E njoh nga moti. Nuk di të ndalet në punë. Madje ka edhe një sjellje burrërore.
- Do ta pres edhe një shalqi. Është krisur në mes , çarë nga dielli. Duket se është pjekur mirë dhe është i ëmbël si mjalti.
Në mbrëmje A. mblodhi sendet e shpërndara nëpër oborr, i futi në garazh dhe u fut brenda. Një bubullimë u dëgjua nëpër qiell dhe , një flakërimë vetetimë e ndriçoi hyrjen e derës së re, të cilën ai e kishte vënë para pak ditësh. Iu duk se kishte bërë një veprim të mirë. Era që përplasej në derë nuk mund ta fuste më shiun brenda. Një rrëbesh shiu u shpërnda nëpër oborr. Ai doli për të parë këtë pamje mahnitëse, pas asaj vape përcëlluese që kishte mbretëruar tërë verën. Duke e soditur pamjen e shiut nga ballkoni, cingëroi telefoni.- Çfarë je duke bërë A.?- i tha Nimja.
-Asgjë të jashtëzakonshme. Punëtorët kanë ikur për shtëpi.
- Hyp në dhomën e fëmijëve. Aty merr ca çaj të shtogut. Lina është sëmurë dhe , ka kollitje një javë e më shumë. Do t’ia çojmë kur të nisemi. Mos harro, të lutem. Ajo është mbesa ime më e dashur. Është e para e familjes dhe mua ma ka rrëmbyer zemrën. Jo që nuk e dua Nesën, kukullën e bukur. çufurrakën . Sa herë e hap telefonin, e shoh të buzëqeshur. Më grish të shkoj atje në përqafim. Kur isha vitin e kaluar, ajo nuk u nda nga unë, as natën.
- E mora Nime. Ke duar të arta ,- i tha A. Për asnjë çast nuk e humbe kohën. As kur dielli përcëllonte. Çaji është i mirë për kollitje dhe , ka një aromë të këndshme.- Po bie shi andej?
- Ka filluar të rigojë. Po atje?- e pyeti A.
- E ka freskuar mirë. Lus qiellin të mos na harrojë më.
- Flet ti me qiellin?- i tha Nimja A.
-Po. Flas çdo natë. Edhe kur puhiza e freskët zbret nga majat e maleve, edhe kur bie shi, si sonte.
- Po me yje a flet?- i tha Nimja.
-Flas. Yjet janë frymëzimi im . Ëndrrat e mia në mesnatë.Kanë gojë, hundë, sy, këmbë e duar. E dëgjoj kur e hap derën. Ulet përballë meje e më shikon drejt në sy. M’i dikton fjalët për vargje të reja. Atëherë gjithçka më duket se shndërrohet në zjarr e vullkan.
- Është mashkull a femër ky frymëzimi yt?
- Pyetje shumë interesante. Nuk e kam pyetur kurrë. Është më shumë se hyjnore. Ka flokë të gjata. Shpesh duket si dallgë deti e stërkala liqeni. Në syprinë të tij zbresin pelikanët e bardhë. Është një pamje mahnitëse. As unë nuk e kam të qartë se ku jam. Në qiell a në tokë,- i tha Nimës.
- Nuk ike për Dajt?- i tha Nimja.
-Jo. Për manifestimin e plisit. Nuk kisha kohë.Madje vapa e madhe nuk më la hapësirë për këtë takim poetik.Nuk e ndjeja vetën mirë. Kisha marramendje. Vendosa të qëndroj këtu, mes luleve të mia.Më shikojnë si të ishin njerëz. Kthejnë kokën nga ec unë nëpër oborr. Kërkojnë nga unë flijim për t’i ruajtur nga rrezet e diellit. Nganjëherë më duken si fëmijë. Duan përkushtim.
- Mirë ke bërë i tha Nimja. Unë nuk kisha kohë të rrija atje. Po prisja motrën të më vinte për vizitë. Ka kohë që vuan nga depresioni. Më tremb pamja e saj. Tërë kohën sa qëndroi, rrinte e heshtur. Fliste pak, Rrallë e përmallë. Nuk është më ajo e vjetra. Kur mblidheshin, ajo tërë kohën na dispononte. Shpresoj t’i kalojë shpejt. Po e merr veten ngadalë.-Po ç’ke dashur të thuash në poezinë “ KUR U TAKOVA”, mund të ma shpjegosh më imtësisht?-i tha Nimja. – Është kujtim a mallë lirik në vargje? – Është emër gruaje a ikje e largët?
- Jo Nime. Nuk ka të bëj me dashuri. Thjesht është një koncept filozofik mbi jetën dhe daashurinë ndaj fjalës, e cila më ka robëruar. Është një mbresë nga takimi i parë një natë vjeshte me poezinë. Asgjë më shumë.
- Jeni ju krijuesit pak si të krisur. Kritikoni njerëzit e pushtettit dhe injorantët, fodullët e kohës.Të pangopurit dhe zaptuesit e këtij qielli e toke.Për dy sy e një fije floku thurni vargje pambarim. Tregime e romane.Bini në gjunj para një femre. Ëndërroni një jetë idilike, të drejtë e pa shfrytëzim. Ndjeni dhembje për lypsarët dhe zogjtë që i tremb çdo erë e shushurimë.- E di përse them të krisur? I krisur më je dukur edhe ti. Kur u martuam, ti zgjoheshe natën i trembur nga shtrati kur unë doja të të shtrëngoja shumë...Të përcillja përmes vrimës së derës, e trembur se mos flisje me ndonjë dashnore të vjetër. Të shihja se si luaje kokën dhe e shtrëngoje stilolapsin mbi fletën e bardhë. Pastaj u mësova me Ty.- A thua janë të krijuesit e tillë?- i tha Nimja.
- Po besoj se po. Lermë ta përfundoj një varg Nime. Flasim nesër. Këtu po bie shi. Kam hequr këmishën dhe po i vështroj pikat e shiut se s’i po më derdhën nëpër trup. Ndjej një kënaqësi . Pas pak do të futëm brenda. Ta fshij trupin e bërë çull. Është shi i ftohtë, po lëkura e do.
- Mos harro çajin e shtogut !,- i tha Nimja A. Linës i kam thënë se do të sjell çaj për t’ia ndalur kollitjen. Sa herë fliste më mua. Qante. Ia pashë atë lot të virgjër si zbriste mollëzave të faqeve të saja të njoma dhe u shkula edhe unë duke çarë. Po Buzëqeshja e Nesës më solli në vete.- Kur do të vsih Nani?- më tha. Unë do të pres deri në agim.S’do të më zë gjumi nga meraku. E kam përgatitur krevatin në dhomën e gjumit. Aty ku u kënaqa duke dëgjuar nga goja jote përrallëza mbi fluturat nëpër livadhe dhe ylberin që shtrin qafën mbi lumë, pas çdo shiu.
Nata ra mbi shtratin e vet, ndërsa shiu me erë përplasej mbi xhamat e derës së re, e cila nuk e linte të futej në pjesën e parë të derës..tashmë dy dyer në një hyrje..Sikur e shikojnë njëra tjetrën me buzë në gaz.
29.8.2017

NEHAT JAHIU: BASHKIMI IKOMBIT APO BASHKIMI I INTRESIT?!...


Gjat kohë u fol e u përfol para zgjedhjeve parlamantare se kush me kë do të bashkohet për të mos u përça vota shqiptare. Takoheshin liderët e partive politike shqipare. Formoheshin grupe punësh për të biseduar dhe për ti harmonizuar qëndrimet e tyre që të bashkohen për ditën e zgjedhjeve dhe që vota e shqiptëve të jetë e përbashkët, sepse tani më kishte ardhur koha dhe momenti i fundit o sot, o kurr shqiptarët të dalin në zgjedhje të bashkuar. Dhe bisedat bëheshin herë para opinionit e herë larg syve të tij. Këto iniciativa, këto takime, këto bisede populli me shumë intuziazëm i priste dhe me një dëshirë të madhe gëzoheshin që tani më liderët e partive politike kuptuan dhe u vetëdisuan dhe se duhet patjetër të ulen e të bisedojnë dhe të marrin vendime që votat e elektoratit shqiptarë të bashkohet për të marr më shumë deputetë që do ti përfaqësonin gjat këtij mandati në parlament dhe ku shumë çështje që me vite nuk u realizuan duke u ndarë e përçarë shqiptarët dhe alternativë tjetër për realizimin e të drejtave të tyre nuk ka rrugë tjetër pos të bashkohen , sepse vetëm në këtë mënyrë do ishte zgjidhja e rrugës së drejtë në të cilën duhet të rrugëtojnë partitë shqiptare të udhëhequr nga udhëheqësit e tyre.
E gjithë kjo para opinionit thuhej në deklaratat e liderëve se një gjë e tillë duhet të ndodhë përshkak të interesit kombëtar. Koha e zgjedhjeve parlamentare erdhi dhe kaloi dhe e tërë popullata shqiptare e pa se u bashkuan apo jo votat e shqiptarëve
Dihet mirëfilli se çfarë ndodhi dhe sa u ngriti numri i fituar i deputetve shqiptarë që do ti përfaqësonin shqiptarët në kuvendin e Maqedonisë. Tani më u pa se e bashkuan apo jo votën e shqiptarëve udhëheqësit e partive poltike shqiptare, apo e ndanë dhe në mullirin e kjut e çuan ujin. Këto zgjedhje e zhgënyen shumë popullatën shqiptare. Tani në më 15 tetor po të këtij viti do të mbahen zgjedhjet vendore për kryetarë komunash dhe kuptohet si çdo herë partitë që herët fillojnë të karkulojnë me ide të ndryshme duke dalur me dekalarata të lloj- lojshme përsëri para opinionit.
Ajo që është më interesante që edhe në këto zgjedhje ka filluar të këndohert e njejta këngë nga partitë e sidomos nga përfaqësuesit e partive politike shqiptare. Përsëri ka filluar të flitet ,shkuhet dhe të jepen deklaratë të llojit të ndryshëm nga përfaqësuesit e partive poltikese duhet të garohet në këto zgjedhje vetmas si parti politike me kanditët e tyre komunal apo duhet të garojnë të bashkuar. Populli ka mbetur në udhëkryq, sepse nga gjithë ajo që është deklaruar me vite të tëra nga udhëheqësit e tyre politik në vend të djathit u doli gjizë. Tani mbetet edhe këtë herë në zgjedhjet e 15 dhjetorit se si do të garojnë partitë poltike në shumë komuna të banuara me popullatë shqiptare. Do të garojnë në vete me kanditatët të tyre, o të bashkuar. E gjithë kjo mbetet të shihet . Në fund të këtij shkrimi të shkurtër do të kisha parashtruar para opinionit shqiptarë një pytje. Nëse do të të ndodhë të bashkohen disa parti poltike mes vete në këto zgjedhje .Do të bëhen bëhet bashkim i kombit apo bashkim i interesit?!...

Monday, August 28, 2017

Sokol Gjoni: Millosh Gjergj Nikolla

(Migjeni)
13 tetor 1911- 26 gusht 1938
Ta duash Migjenin për ekzibicionizëm
Në madhështinë e njerëzve që lënë gjurmë të pashlyera, dy data janë krejtësisht të pavend të harrohen, data e tyre e lindjes dhe data e ikjes nga kjo botë.
Shpeshherë, jemi përpjekur të gjejmë “pretekste” simbiotike të Pukës me Migjenin, të ndërtojmë raporte varësie mes dy pjesëve që komportohen dhe shkrihen së bashku, të formulojmë teza dhe teori që kapërcejnë gjykimet letrare dhe rrokullisen në mitologji dhe folklorizma, të shprehura me pompozitet afektiv dhe emotiv.
Këtu në Pukë, Migjenin “e duan” drejtuesit dje dhe sot, (ndonëse, shumë syresh në komunikime të çlirta nga injoranca dhe padituria e skajshme shprehen me konotacione dhe pezhorativa të llahtarshme për figurën dhe dimensionet e tij), thjeshtë si variacion për dalje nga guacka institucionale, për sensacion mediatik, për protokoll institucional, për..., për...etj, por asnjëherë për atë çka ai përfaqëson. Ndryshe, s'ka se si të justifikohet mungesa totale e vëmendjes nga “çdokush” që pretendon se e njeh Migjenin , e indiferentizmit ndaj datës që shënon 79 vjetorin e ikjes së tij nga kjo botë, të cilën ai pati guximin ta shihte më sy, ashtu siç ishte, pa zbukurimet e romantikëve dhe pa përkujdesjet e klasikëve, por paraqiti një realitet të kredhur në lakuriqësinë e varfërisë dhe të mjerimit të skajshëm që kishte mbërthyer me zinxhirët e pashpirtësisë shoqërinë njerëzore.
Të ashtuquajturat “qarqe intelektuale” lokale, të katandisuara në manifestime broçkullash dhe pallavrash pa sens, e duan Migjenin për kapardisje mediumesh dhe simpoziumesh, që stisen dhe sajohen sa herë vjen “ndokush” nga Tirana, por asnjëherë me sebepin e duhur.
Përtej harresës, pavëmendjes dhe mosinteresimit të institucioneve përgjegjëse, të medias apo dhe forumeve intelektuale që përpiqen të jenë orientuese dhe fokusuese në ngjarje dhe shënjime të tilla, duhet medoemos të krijohen mekanizma dhe premisa kokretë, tërësisht të zhveshur nga pragmatizmi i çastshëm, por në funksion të qasjeve të reja ndaj vlerësimit dhe prezantimit në opinionin publik të figurave të tilla.

NEHAT JAHIU: VESHTRIM PER ARSIMIN


DIKUR ARSIMIN SHQIP NA E SHKATRRUAN TË TJERËT,NDËRSA SOT PO E SHKATRROJM VET
Unë nuk do të thoja se gjatë këtyre viteve që kemi lënë pas nuk kishte shkolla me mësim në gjuhën amtare shqipe në Maqedoni, por nëse bëjmë një krahasim me ato të shkollave në gjuhën maqedone e sidomos të arsimit të mesëm dhe të lartë është një dallim. Në gjuhën shqipe kishte nga një paralele në gjuhën shqipe. Ato nuk mund të quheshin paralele shqipe kur mësimi zhvillohej në gjuhën maqedone në të gjitha lëndët nga profesorë maqedonë me përjashtim të një numri të vogël lëndësh ku zhvillohej mësimi në gjuhën amtare shqipe dhe nga kuadri arsimor shqiptar. Këtë po e them për në Kumanovë, por në disa qytete tjera diku ishte jejtë e diku pak më ndryshe. Diku zhvillohej në ndonjë shkollë mësimi në gjuhën shqipe e diku fare nuk kishte asnjë paralele edhe atë më së tepërmi në normale, gjimnaz, ndërsa në shkollat profesionale ishte absurd një mësim në gjuhën shqipe. E njëjtë ishte situata edhe për shkollimin e lartë, veç Shkupit ku ekzistonte një Akademi Pedagogjike me mësim në gjuhën shqipe Kuptohet kjo bëhej për përgatitje të kuadrit arsimor të disa lëndëve e asgjë më tepër. Sa i përket gjendjes së shkollimit të mesëm dhe atij të lartë gjithnjë ka pas batica dhe zbatica duke hapur e mbyllur parale ku mësonin nxënësit në gjuhë e tyre amtare shqipe. Kjo ka qenë deri vonë vend ku bëhej eksperimente me mësimin e shkollave mesme ku here pas here hapeshin dhe mbylleshin.
Pjesa e popullsisë ishte shqiptare, por politika ishte e tillë se unë për vete dua të gëzoj të drejtat e mia, ndërsa të tjerët jo. Dihet pse ishte gjendja e tillë. Unë them se arma më e fortë e shqiptarit ishte shkollimi dhe këtë mund ta bënin duke pasur shkolla shqipe, ndërsa palës tjetër ky shkollim i shqiptarëve nuk i ineresonte, sepse pastaj duhej ky kuadër të punësohej në institucione shtetërore dhe kuptohet ata ishin mësuar shqiptarin ta shihnin të pashkolluar dhe me pllugë e parmendë në arë, sharraxhinj etj., e jo të jenë në ato vende ku duheshin të jenë së bashku me palën maqedone dhe të ndajnë barabartësinë mes vete.
Një gjendje këtë ishte e tillë ishte jo vetëm në kohën time dhe para meje, por edhe pas meje, por kuptohet edhe sot ju dhemb shumë që shqiptari të jetë i barabartë me maqedonasit në çdo sferë dhe për këtë ka shumë çështje që janë akoma të pazgjidhura dhe akoma gjithnjë po sjellin telashe mes vete. Derisa të mos zgjidhet barazia në çdo sferë mes maqedonasve edhe shqiptarëve, unë mendoj se nuk do ketë rehati dhe ecje përpara në botën e civilizuar.
..një popull i arsimuar na shpien shumë më lehtë të ecim dhe të përparojmë në të mirë të kombit dhe mbarë shoqërisë njerëzore… Ne sot më shumë duhet të vrapojmë dhe të kontribojmë për vlera e jo për antivlera.“ Dua dhe do të mundohemi deri në fund të jemi shumë real, objektiv dhe të çiltër si çdoherë edhe gjatë këtyre shkrimeve që do ia prezentoj opinionit të gjërë shqiptar. Po pse mos t’i kthehemi çështjes së arsimit dhe gjendjes aktuale kudo që jetojnë shqiptarët, sepse arsimi është gjëja më kryesore e një populli, është një pikë shumë e ndjeshme. Aty ku nuk ka arsim ka gjithëçka të pakëndshme, ndërsa një popull i arsimuar na shpien shumë më lehtë të ecim dhe të përparojmë në të mirë të kombit dhe mbarë shoqërisë njerëzore. Është më se e vërtetë se njerëzit e sidomos rilindasit tanë janë shkrirë dhe tretur në aspektin fizik dhe shpirtëror dhe kanë dhënë çdo gjë nga vetvetja duke mos e kursyer pasurinë e tyre dhe jetën për arsimin shqip dhe hapjen e shkollave shqipe që populli ynë të arsimohet.
Këtë e bënë edhe më vonë shumë njerëz arsimdashës po ashtu duke mos kursyer asgjë nga vetvetja vetëm e vetëm të kontribojnë për arsimin shqip dhe ngritjen intelektuale. Bënë sakrifica të ndryshme që të shohin në mesin e popullit tonë njerëz të arsimuar dhe të ditur. Këtë e bënë me shumë dëshirë dhe vullnet të madh duke qenë të vetëdijshëm se pasojat për ta do jenë shumë të vështira. Dikush do të kishte presione, tortura, burgosje dhe deri në dhënie të jetës së tyre. Kohërat ishin shumë të vështira dikur, por i jepej një rëndësi shumë e veçantë dhe e madhe mësimit dhe edukimit, arritjes intelektuale, shkrim leximit që ishte shumë mungesë e madhe. U dha gjithëçka që me mund dhe sakrificë të realizohet një gjë e tillë që ishte shumë e nevojshme dhe e rëndësishme për popullin shqiptarë kudo që jetonte në vendet e lashta të tyre. Me të gjitha kushtet e vështira që ekzistonin në çdo aspekt dikur u dha gjithçka që të arrihet që populli jonë të kap diturinë dhe të arrijë të jetë i arsimuar. Mua më duket se sot disi nuk është e shprehur ajo dëshirë e flaktë dhe ai motivim edhe pse jetojmë në rrethana krejtësisht tjera. Mundësitë tani janë tërësisht tjera për të ardhur deri te arsimim dhe ngritja intelektuale tek populli shqiptar. Kjo dëshirë dhe ky vullnet mungon ose më duket është një vullnet dhe dëshirë e plogshtë. Po nëse tërheqim një paralele për të bërë një krahasim në mes kohës së atëhershme dhe kësaj të sotmes ka shumë arsye që disa qëndrojnë e disa fare nuk mbajnë. Më herët gjithnjë topin e hedhim dhe që duhej edhe të thuhej se fajtorë kryesor për mosarsimimin e shqiptarëve ishin pushtetet që udhëhiqnin aty ku jetonim ne shqiptarët pos në shtetin amë Shqipëri që nuk lejonin dhe pengonin me të gjitha metodat që shqiptarët mos të arsimohen dhe kjo është një e vërtetë që askush kurrën e kurrës nuk mund ta mohojë. Sot është krejtësisht ndryshe, por vullneti disi mungon në këtë aspekt.
Si duket, më së tepërmi prodhojmë sasi se cilësi që nga arsimimi fillor dhe deri tek ai superior. Disi më duket se edhe vetë tek disa të gjeneratës së re ka rënë interesimi për kualitet dhe dëshirojnë vetëm të kenë sa për sy e faqe një diplomë në xhep. Një pjesë me trup janë në vendin e tyre ku kanë lindur, ndërsa shpirtërisht gjithnjë mendojnë që të ikin nga vendi i tyre në një vend tjetër ku ju duket se perspektiva për një jetë më të mirë është atje. Institucionet komunale dhe ato shtetërore që ndjekin dhe janë kompetent për çështjen e arsimit e kanë lënë anash dhe nuk angazhohen sa duhet për arsimimin e gjeneratave të reja duke ju siguruar kushte më të mira për shkollim. Edhe te disa mësimëdhënës ka rënë shumë interesimi për ta kryer detyrën e tyre që e kanë para vete dhe nuk e kryen misionin e tyre të një mësimëdhënësi dhe edukatori siç duhet kryer dhe siç janë të obliguar ta bëjnë këtë.
Më vjen shumë keq nga disa që me të vërtetë mundohen ta kryejnë me ndërgjegje këtë mision dhe mundohen në çdo aspekt të japin nga vetvetja çdo gjë për një arsimim më cilësor, por mungon motivimi i tyre nga shoqëria dhe nuk ua japin shansin e motivimit për punën e tyre të sinqertë që bëjnë. Nuk bëhet edhe një dallim që ata që meritojnë të shpërblehen dhe ata që nuk kontribojnë të ndëshkohen. Kështu që të ndahet shapi nga sheqeri. Me një fjalë deshëm apo nuk deshëm të pranojmë arsimim tek shqiptarët në vitet e fundit po lëngon kudo ku jetojnë shqiptarët dhe duhet një terapi t’i jepet sa nuk është bërë vonë për t’i ndaluar disa dukuri që nuk kanë vend në arsim e që janë prezente në ditët e sotme që dikur nuk ishin prezent. Dikur pengesë për arsimimin tonë ishin të tjerët, ndërsa në shumë raste tani jemi vetë ne.
Thuhet se jemi ne kohën e tranzicionit. Kjo është më se e vërtetë kjo që e thuhet se jemi në tranzicion, por një gjë nuk mund ta kuptoj se deri kur do zgjasë ky tranzicion?! A thua vallë duam tani ta kalojmë tërë jetën në tranzicion?! Ky është një absurd mbi absurdet. Për mos punëtorët si alibi për dembelizmin e tyre si shkas për arsyetim e marrin tranzicionin që nuk ka të bëjë fare me të vërtetën dhe në këtë aspekt këta mashtrojnë dhe gënjejnë veten dhe duan ta gënjejnë edhe popullin, por duhet t’i përveshin mëngët dhe të angazhohen më shumë. Të mos merren me tranzicione e pallavra, sepse çdo ditë e kaluar është në dëmin tonë e sidomos të gjeneratës së re.
Unë thashë edhe më lart dhe do e them përsëri se neglizhenca është aty se edhe nëse mbarojnë një arsim të lartë shteti pas mbarimit nuk ju afron punë dhe mbeten për të bredhur rrugëve. Po edhe nëse punësohen nuk janë të vlerësuar as shpirtërisht dhe as maëtrialisht, ashtu siç meritojnë të vlerësohen. Këtu më së tepërmi janë fajtorë institucionet dhe vetë shteti në tërësi. Ajo që është më e keqja se dalngadalë për çdo ditë po shohim me sytë tanë se gjenerata e re e paarsimuar, por edhe ajo e arsimuar po na ikin nga vendlindja dhe atdheu dhe po marrin rrugën e kurbetit. Po hapet një plagë e dhembshme për ne shqiptarët shekuj me radhë.
Sa i përket sistemit të arsimit sot në Maqedoni më duket se për çdo ditë bëjnë ndryshime si stinët e vitit ndërsa rezultatet mbeten askund. Në letër mundohen të ecin para me reforma dhe të kapin trendet evropiane dhe botërore, por në realizimin konkret numërohet në vend ose më mirë thënë në vend të ecjes së një hapi para, këtu ecet një hap mbrapa. Për çdo vit bëhen eksperimente që nuk të arrijnë tek qëllimet për të cilat dedikohen këto reforma. Kuptohet atyre që u dedikohen nxënësve. Unë nuk mund të paramendoj një gjë që çdo nxënësi t’i ofrohet kompjuter ose laptop në mësonjtore, kur atij nxënësi i mungojnë gjërat më elementare për mësim dhe edukim. I mungon karrigja ku të ulet, i mungon banga, i mungon kabineti, i pikon shiu në mësonjëtore, i mungojnë gjërat më elementare.
Sa i përket shkollave shqipe ata e kanë gjendjen shumë më të vështirë se sa ata të palës tjetër maqedonase. Shumë pak është investuar, për të mos thënë aspak për shkollat shqipe në Maqedoni, por gjithnjë janë munduar që t’i shuajnë ato e mos të flasim për ndonjë përparim. Edhe prapë se prapë këto shkolla shqipe gjithnjë u hapën. Për shkollat shqipe kontribut kanë dhënë bijat dhe bijtë më të mirë të kombit. Shkollat shqipe në Maqedoni nuk mund të krenohen me pozitën aktuale të tyre në krahasim me ate të komunitetit maqedon. Shqiptarët për përmirësimin e një pullazi të shkollës duhet të presin me shumë vite dhe të varet nga vullneti i dikujt tjetër nuk është i lidhur drejtpërdrejtë me shkollat në fjalë. Prandaj çfarë shkollash do të kemi dhe me çfarë cilësie të mësimdhënies, e kemi fajin së pari vetë e pastaj të tjerët. Pra, për të ngritur shkollat shqipe në një piedestal më të lartë nevojitet një angazhim i të gjithëve. Shpresojmë që në të ardhmen e afërt edhe shkollat shqipe do të jenë të një rangu me shkollat e tjera.
Sa i përket lëvdratave të përfaqësuesve të partive politike shqiptare se ne bërëm këtë apo atë për arsimin shqip në Maqedoni mo të shohin ëndërra në mes tëditës dhe mos të mundohem të na bindin , sepsde ne kemi sy dhe shohim shumë mire dhe dijmë të bëjmë shumë mire krahasimin e shkollave ku mësojnë pala maqedone që nga shkollimi fillor dhe deri te ai univerzitar. E dim dhe e shohim shumë mire dhe në çfsarë objekte shkollore mësojnë ata dhe me çfarë paisje janë të paisur këto shkolla dhe çfarë ata ku mësojnë shqiptarët.
. Kësaj nuk mund t’i thuhet ndryshe pos demagogji. Është me keqardhje në këtë shekull të jenë akoma ato dysheme dhe të thithet aq pluhur nga mushkëritë e njoma të fëmijëve. Akoma në shumë shkolla ngrohja në stinën e dimrit bëhet me stufa dhe drunj e ngrohje qendrore nuk ka, ndërsa premtimet vijojnë me vite e vite dhe asgjë nuk ka. Kësaj i thonë “Prit magar deri sa të dale bar”.
Po a po e shkatrrojmë edhe ne vet shqiptarët arsimin shqip viteve të fundit?!.. Unë do e them me plot përgjegjësi po. Po e shkatrrojnë mu përfaqësuesit poltikë që krokasin se ne bërëm apo po bëjmë gjithëçka që arsimi shqip të përparoj dhe jot ë stagnoj dhe të shkatrrohet. Kush ia ka vu dhe poi a vë prangat arsimit shqip sot?!... Dihet mirëfilli kjo gjë. Kush ishin dje dhe sot ata që e poltizuan arsimin?!.. Kush po i përcakton njerëzit që të udhëheqin me institucionet arsimore që nga shkollat fillore, ato të mesmet dhe univerzitare?! Edhe kjo dihet mirëfilli dhe nuk mund të fshihet aspak, sepse askush nuk mund ti ik këtij realiteti. Është turp i madh se udhëheqësit nëpër shkollat shqipe sëbashku me kuadrin arsimor i përcaktojnë disa analfabetë partiak. Përcaktohen të i mësojnë dhe edukojnë nxënësit tanë antivlerat dhe jo vlerat. Na i përcaktojnë drejtora, nëndrejtora, pedagog, psokolog, defekttolog kuadrin arsimorë në pergjithësi ca debil partiak dhe analfabetë. Përcaktohen individ të paditur, persona që nuk kanë asnjë element të një mësimdhënësi dhe edukatori.. A mund të mësoj dhe edukajgjeneratat e reja ai cili nuk posedon fare dituri dhe që nuk posedon aspak edukuatë?!
Këto dukuri duhet sa më shpejtë ti eliminojmë, sepse arsimi shqip po shkon drejt greminës nëse vazhdon në këtë mënyrë. Nëse nuk i kundërvehemi dukurive të këtilla që sa më shpejt ti ndalim , atëherë duhet të pranojmë se askush nuk na ka faj pos që fajtorë kryesorë jemi vet ne dhe për këtë fajësi do të na mallkojnë gjeneratat brez pas brezi.

Sunday, August 27, 2017

Mentor Thaçi: AJO DINTE SALL T´BEKONTE

(Nënës Terezë)
Kur bekoi Nana Terezë,
neve na e pat vjedhur besimin
pjella e Dreqit të Zjermtë.

Ajo na kërkonte ne
e ne disi në vetëmohim
eh, sa afër ishim n´kërkim
e sa larg n´pikësynim.

paj, e rëndë ishte qebesa
të na ligjëronin heretikët
për të miat fe
ajo brënda nesh
e ne jashtë vetvetes,
... ah çmarrëzi ...
po a i shqelmohet jetës.

thonte ime nënë
"lum Ajo për veti dhe rrugen e Zotit"
duke mërmëritur pa dhëmbë
atë lutjen e kahmotit.

...

Prend Buzhala: NËNA TEREZE

NËNA TEREZE:
NDËRTO, EDHE KUR PËR NJË ÇAST
TË SHEMBET AJO QË NDËRTOVE ME VITE
A ka ditur të urrejë Nëna Tereze, tashmë e shenjtëruar?
Ajo ka ditur vetëm ME DASHTË.
Ajo ka ditur vetëm të afrohet me njerëzit.
Mu si ai postulati jezusian-biblik: “Duaje armikun tënd.”
E pra, ajo vuri lule te varri një armiku të saj familjar...
Edhe kur e kanë rrejtur, edhe kur kanë shpifur barbarisht kundër saj, ajo ka ligjëruar dhe na mëson të lutemi:

“Njeriu është i paarsyeshëm,
i palogjikshëm, egocentrik-
S’ka rëndësi, duaje”.
Po realizove objektivat e tua,
do të gjesh miq të rremë dhe armiq të vërtetë
s’ka rëndësi, realizoji.

E mira që bën
do të harrohet nesër
s’ka rëndësi, bëj mirë.
Ndershmëria dhe sinqeriteti
të bëjnë të lëndueshëm
s’ka rëndësi, ji i sinqerte dhe i ndershëm.

Ajo që për vite
ke ndërtuar mund në një çast të prishet
s’ka rëndësi, ndërto.
Nëse ndihmon njerëzit,
do të lodhesh
s’ka rëndesi, ndihmoji.
Jepi botës çka ke më të mirë,
e do të zënë me shqelma
s’ka rëndesi, jep… çka ke më të mirë."

Sabit Abdyli: FLAMURI E NËNA

Mësuesja e gjuhës angleze, diku 30 vjeçe, e bardhë si qumështi, flokët krejt kaçurrela të lëshuara prapa shpine, e këndshme dhe punëtore. Pasdreke kishim gjithsecili prej kursistëve të gjuhës angleze të prezantojë diçka nga vendi i origjinës. Sa më erdhi radha mua dola para shokëve të klasës që ishin nga të gjitha anët e botës. Paraprakisht kisha marr me veti flamurin kombëtar dhe një foto të Nënës Terezë. E shpalosa flamurin dhe ju thash. Ky flamur dy ngjyrësh me shqiponjën dykrenore është ndër më të vjetrit në botë. S'pari u valëvitë në bedenat e kështjellës së Krujës në vitin 1444 dhe me te në dorë për një çerek shekulli shqiptarët i bën ballë sulmeve të njëpasnjëshme të Perandorisë Osmane. Pesë shekuj ishte i robëruar, por kurrë i harruar. Pastaj nxora foton e Nënës. Si e panë, e njohën, të gjithë u ngrehën në këmbë, u përkulen në shenjë respekti dhe erdhën për të parë e prek foton që e mbaja në dorë. I emocionuar vazhdova, emri i vërtetë i Nënës është Gonxhe, që në gjuhën shqipe dmth lule. Gonxhja është bijë shqiptare me të cilën krenohemi ne shqiptarët gjithandej ku jemi. "Krenoheni, jo vetëm ju, por e gjithë bota." - më ndërpreu mësuesja Rosemary.

S. A, Zelandë e Re

Arqile Gjata: MISTERET E HESHTJES...


Çdo natë,
nëpër gjumë më mungon një gjymtyrë.
Sa çelet dita
me duar mbaj eshtrat e lodhura të trupit
dhe pa frikë
e derdh trupin gjatë rrugëve rebele...

Nga zona e heshtjes, ngarkuar me peshën e saj
nxitoj drejt dritës së thinjur
me një buqetë mallëngjimesh,
të gjej
njeriun e kohës time.

Bajrush Imer Bunjaku: IK TY MALLË - TY MALLËNGJIM


Me flakë rufeje e llavë vullkani
Mos ma digjni shpirtin tim
Dhe zemrën mos ma përvëloni
E trupin mos ma dërmoni.

Ik ty mallë - ty mallëngjim
Mos sjellni ëndrra kaherë ikur
Mos provoni ta ndezni dritën
Nga fortuna kohësh që moti fikur.

Ik ty mallëngjim dhe ik ty erë
Lule pa ujë për t`i vaditur
Dhe pa rreze dielli për t`i ndritur
Mos më sjellni asnjëherë.

Dhe pa dashuri për t`i ledhatuar
Dhe pa aromë për t`iu shijuar
Dhe pa shpresë për mos t`u vyshkur
Lule mos sjellni në këte tokë copëtuar.

Ik ty mallë - ty mallëngjim
Lermani mendimin qetësisht të lundëroj
Gjakun vluar oksigjen i ri t`a freskoj
Një diell i ri dhe një herë të agoj.

Zemratë shqiptare t`i bashkoj
Flamuri i arbërit të valoj
Engjuj parajse të sjellin shqim
Me aromë dashurie për kombin tim.

Ah more mallë – more mallëngjim
Me shpatë zjarri mos m`i këput rrugët
Nga gjyshërit kaherë filluar
Me eshtra zogjësh ndërtuar.

Me lot nënash ujitur
Me lumenjë gjaku mbushur
Me zjarre shpirti kalitur
Me kurora nuseshë stolisur.

Ah! ty mallë - ty mallëngjim
Pezull q`po m`i mbani
Ndjenjat dhe shpirtin tim.
Ah! ty mallë - ty mallëngjim…