Grigor Jovani: SHTEGTOJ NËPËR NATË

MUZA IME

Nata hapi stallat, nga ku kuajt
si të marrë iu sulën arrative.
Hëna ndezi prapë prozhektorët, 
të ndriçojë rrugët jashtë shtëpive.

Dal dhe unë mes territ. Erdhi ora
të shtegtoj mesnatës si një re.
Të vendos shkallë në ca dritare,
të shikoj si muza ime fle.

T’ia prek pakëz buzët e përzhitur,
ëndrrën time në jastëk t’i le...
Nëse mbars nga ëndrra muza ime,
nuk do i thotë askush: Me kë e ke?

Roja e natës, gjumi, mos mërzitet,
këtu prej zjarrit nuk shpëtoi as Troja.
S’mund të ruhet muza. Do ta mbarsja
dhe në mes të ditës, po të doja.

KETE E DI...

- Sa rron një det?
Një pemë?
Një pëllumb?

- Mua pyet?!
Tani nuk nxë,
veç humb...

Por këtë e di,
shpirti im,
pa merak!

Sa rron
Dashuria?
Shumë pak!

MANASTIRI

Tani që shtëpitë e fshatit afrohen pranë xhadesë,
e imja mbeti e fundit në majë të Jergucatit.
“Këtu mund të vdesësh, - thoshte dikur im atë, - 
dhe të të mbetet nofka:
“Shtrigan pa varr i fshatit!”

Tani, sa herë që shkoj, burgosem vetë si murg.
Ati im mungon, por shtëpia ka të birin...
Shikoj të gjitha vrimat përpara se të flej,
nga mund të hyjë Djalli,
të vjedhë Manastirin.

Djalli bëhem unë. Gjumi nuk don të vijë.
Hapa të lehtë hajduti dëgjoj nga dhomat boshe.
Llamba e vajgurit
- një shekull plot në mur -
tradhëton ca hije, që qarkullojnë në qoshe.

O zot! Tani të kisha Lonin, qenin tonë besnik!
Me thonj e dhëmbë do sulej,
qiameti vetë: “Ham! Ham!”
Ah, unë e di kush pret të humbem nëpër gjumë,
të më vjedhë ëndrrat - të vetmen plaçkë që kam!

TE VETMUARIT

Ishte natë.
Ne shikonim nga ballkonet ca hije,
udhëhiqte seicilën drita e cigares së vetë.

E morëm me mend. Ishin poetë.

TI VERBON HOMERIN

Flokët të hapen supeve si zjarre,
pyjet e mia bënë shkrumb.
Buzët i ke dallgë oqeanesh,
zhytem mes tyre dhe humb.
Ndërsa sytë... ah, i ke si prej dielli.
Më prinë në shteg,
pastaj më verbuan, si Homerin.
Një bard i pafat jam dhe unë:
më dogje,
më mbyte,
më verbove,
por po të duash,
vetëm me një një puthje

më bën prapë nga fillimi të tërin.

SYTE QE NUK SHIKOJNE

Sytë mund të jenë kështjella mesjetare,
t’i sulmosh një jetë, mos të bien fare.
Mund të jenë dy dete, oqeane dy,
të ujisin botën, as një pikë për ty.
Mund të jenë dy hëna, mund të jenë dy diej,
por ngaqë s’të ngrohin, të endesh në qiej.
Nëse s’të shikojnë sytë që dashuron,
ngjajnë qeli burgu. Ajri s’të mjafton...

TE DEBUARIT NGA PARAJSA

Pashë mbrëmë një ëndërr të marrë,
sikur flinim bashkë përsëri,
sikur trupat tanë nuk qenë ndarë,
shkrinte puthja ndër buzë si qiri.

Gdhija netët pranë flokëve të tua.
Më zalisnin,
mbanin erë ftua.

Ëndërrova sikur s’ndodhi hataja,
nata ish sërisht det i qetë,
gjinjtë e tu, dy anije të mëdhaja,
më lundronin, si yjet mbi retë.

Të hidhja spirancën tek sytë.
Porti im,
që s’kishte të dytë.

Pashë mbrëmë një ëndërr të marrë,
sytë e tu përpara shtrëngatës,
krahënjomët, si zogjtë shtegtarë,
që u nisën për udhë gjatë mesnatës.

Zotit tim i thirra përgjumshëm:
“Mos na zbo nga Parajsa,
kaq dhunshëm!”

NDODHI THAGME

Përfundimisht, ndodhi thagmë
me mua.
Si ia arrita dhe u bëra
kaq i ndjeshëm,
kaq i sjellshëm,
kaq i hijshëm,
më tepër se të gjithë shenjtët në qiell!

Do të më kishin për vdekje zili
Kuazinova,
Don Zhuani,
Zhanvalzhani
dhe Ludoviku i Madh - Mbreti Diell.

AJO QE TEPRONTE

U përpoq të më merrte përbrenda të tërin,
të më shijonte me të katër shqisat,
gjithë qenien time në filtrin e saj të kalonte,
të mbetej ajo që i shkonte…

Po ajo që tepronte?

Ajo duhej të mpakej,
më mirë të flakej.
Si një brisk që nuk pret i berberit.

Veçse prej meje asaj i teproi Poezia.
Pa të unë isha mes ferrit.

Prandaj,
duhej të ikja me vrap, të shpëtoja,
të ngjisja nga e para copat e mia të xhamit.
Të bëja shpirtin pasqyrë të lëmuar,
si lëkurë e fildishit.

Po ajo?
Kuptoi më në fund se filtri i çdonjerit,
nuk ishte makina e grirjes së mishit.

DRITA E HENES

Duke ecur në majë të gishtave,
për të mos zgjuar gruan që flinte pranë meje,
shkova gjer në dritare
dhe u bëra i argjendtë nga drita e hënës.

“Ktheu në shtrat! Mos e lë vajzën vetëm!”
dëgjova nga lart
zërin e nënës.

MIKESHA IME AMERIKANE

Nuk e di si u kthye në mendjen time papritur,
një mikeshë nga rinia,
kollarja ime e parë.
Erdhi brenda pakos: “From: New York City”.
Spiune e rregjur,
në një shtet kundërshtar.
Basëm e shtrenjtë, e kushedi cilës firme,
një stemë e artë.
Sa shumë më pëlqente!
Kaq diell socializmi duroi - ç’ironi!
Ndërsa dielli zbehej,
ajo më tepër shkëlqente!
Kishte shpirt. Ndërgjegje dhe ndjenja.
Më ndiqte si qen,
s’ma ndau kurrë hapin.
Drita makinash e verbonin në sy,
u shmangej, si predhash
një kalë që s’ndal vrapin.
Bodigarde e heshtur, e kisha besim,
zinte punë para meje,
herët në mëngjes.
Sulej e para, më zinte vend në taksi,
kur unë i harruar
rrifisja ekspres.
Mikesha e dashur e “Luftës së Ftohtë”,
në kë azil rrobash
je fshehur, gjithë frikë?
Tani mund të shfaqesh, u ktheve në modë...
Pastaj, Amerika
s’është më vend armik.

FAQJA E MURIT

Të njoh mirë, faqja e heshtur e murit.
Gjithmonë je aty, në dhomën e gjumit.
Pranë shtratit. Përballë vetmisë sime.

Nuk të kërkova. Por zure vend në shpirt,
gjatë bisedave pa fjalë dhe në mendime.

Doja t’i flisja dikujt. Diçkaje të gjallë.
Që të më kuptonte. M'u gjende veç ti,
faqja e heshtur e murit.

M'u bëre hije. Tani me vete të mbart.
Në heshtjen time të burrit.

LOJE SYMBYLLAZI

Hap syndyqet e fëmijërisë dhe gjej qiell.
Një balonë, e cila ka pe të këputur,
dergjet si flutur e balsamosur. 
Një vogëlush me tiranda qan me të nëpër duar.
Shikoj ç’kanë përbrenda çorapet e dikurshme.
Gjej fotografi bardhë e zi, të shumtat
i kisha harruar...
Shkurret kanë mbuluar përoin pas shtëpisë.
Bën vazhdimisht kohë e keqe. Në kopësht
hyjnë dhe dalin samarxhinj me mushkat e shiut.
Shkallmonë gardhet më sëpata. Janë vetëtimat.
Paralajmërojnë ditë e netë më të mira.
Unë gjendem i mbyllur brenda syndyqit
të vegjëlisë. Luaj symbyllazi. Qysh atëhere
më pëlqen të mbyll sytë dhe
të më shëtisë errësira.

BYREKU ME MISH

Sa herë gatuante byrek me mish mamaja,
linte tre pjesë mënjanë përpara se të hanim:
“Kjo e Krishtit, kjo e Mikut, kjo e Nderit të Shtëpisë!”,
ndërkohë që unë e motra nga padurimi qanim.

Tre të lartpërmendurit nuk i kishim parë ndonjëherë,
por na hynin në pjesë, hanin më para se neve!
I njoha vite më vonë, kur bëra familjen time,
ndërsa mamaja lotonte, e mallëngjyer, mes reve.

MIKESHAT E MIA

U kthyen ato
dhe zbuan vetminë time,
karriget në sallon u bënë tre...

Gëzon flakëza e hollë e një qiriri,
që dridhej mërzitshëm gjer dje.

Erdhën ato, mikeshat e munguara.
Zunë dy karrige.
Hije lanë mbi mur...

Ato! Njëra që iku. Dhe ajo,
që ndoshta s’do të vijë kurrë.