Nehat Jahiu: NAXHIJE DOÇI- KRENARIA JONË KOMBËTARE

Të gjithë ata ( ato) që kanë pasur mundësi për të përcjellur veprimtarinë e një femre shqiptare siç është e nderuara z. Naxhije Doçi jo vetëm që do të kishte ndjerë kënaqësi shpirtërore nga veprimtaria e saj, por edhe do të ndjehej shumë krenare ose krenar, sepse veprimtaria e saj nderon kombin të cilit i takon, nderon popullin e vet, familjen dhe në përgjithësi nderon vendlindje dhe atdheun e vet që e lindi, e rriti, e deshi dhe sot me shpirt z. Naxhije Doçi nuk ndalet duke dhënë kontributin e saj në shumë aspekte dhe për këtë nuk ka nevojë aq shumë të flitet dhe të shkruhet, sepse për te flasin veprat  që ajo ka bërë deri më sot. I tërë opinioni shqiptarë si në trojet tona dhe në diasporën shqiptare që kanë përcjellur aktivitetin e saj ,kanë pas rastin të njohin një krijuese të mirënjohur të letrave shqipe, një hulumtuese shkencore, publistike ,  kulturore humaniste etj. Z. Naxhije Doçi është njëra ndër femërat më të angazhuara në shumë dimenzione  gjatë jetës së saj dhe kontributi i saj kurr nuk ka munguar me vite të tëra, por nuk mungon edhe në diëtët e sotme.. Vite të tëra kemi pasur rastin të lexojmë veprat e z. Naxhije Doçit dhe kemi pas rastin të shohim dhe lexojmë tema të ndryshme të cilat i ka trajtuar dhe kurr nuk ka ditur të lodhet dhe të ndalet së punuar dhe kontributi i saj gjithnjë ka ngelur në veprat që ajo ka bë deri më tani dhe ky kontribut i z. Naxhije Doçit do të jetë një frymëzim për gjeneratat e reja nga brezi në brez. Edhe unë pata fatin që nëpërmjet krijimtarisë së saj të njihem deri diku me veprimtarinë e z. Naxhije Doçi, por, njëherit për mua ishte edhe një fat i madh që ta takoja në disa raste nga afër edhe në takime letrare, promovime librash etj., ku edhe mu dha rasti shumë herë të bisedoja me te dhe të ndjeja një kënaqësi shpirtërore dhe të ruaj shumë kujtime që do të më mbeten gjithnjë të paharruara.  Përshtypjet që mora në këto takime, biseda, leximi i një numri të librave të saj dhe biografia, veprimtaria e z. Naxhije dhe familjes së saj më nxitën që të shkruaj disa fjalë në këtë shkrim timin që do ua ofroj edhe juve të nderuara mike, miq të mi dhe mbarë opinionit që do lexojnë këtë artikull timin të shkurtur shkruar për të nderuarën dhe shumë të respektuarën z. Naxhije Doçi.

Të shkruash për personalitet të tilla sçi është në këtë rast z. Naxhije Doçi na duhen shumë fjalë e fjali për ti hudhur në faqe të letrës, por na duhen edhe shumë e shumë faqe të tëra për të përfshirë një biografi dhe veprimtari të begatë të z. Naxhije Doçi dhe përsëri sipas meje përsëri ndoshta nuk do kishim mundur të përfshinim, sepse po e them edhe njëherë se biografia e z. Naxhije është shumë e pasur. Por, besoj se në një të ardhme do të shkruhet edhe shumë më  tepër se sa është shkruar, sepse meriton shumë e më shumë të flitetet dhe të shkruar për një zonjë shqiptare siç është z. Naxhije Doçi që unë në këtë rast do të thoja se z. Naxhije Doçi është krenaria jonë kombëtare.

Naxhije Doçi është e lindur në Therandë (Suharekë) në Familjen Bajraktari të Therandës. Kjo familje më së dy shekuj ishte prijetare në luftërat për liri të tokave shqiptare, ndërsa në gjysmën e dytë të shekullit njëzet ishte e përndjekur dhe e burgosur pse vepronte me përkushtim për t’u çliruar nga pushtuesi serb në Kosovë. Babai i saj, Destan Bajraktari, profesor, ishte i anatemuar nga pushtuesi serb, i burgosur politik, folklorist dhe autor i më se 40 veprave poetike e folklorike.
Naxhije Doçi shkollën fillore e kreu në vendlindje, në Therandë, të mesmen, Normalen në Prizren, Fakultetin Filologjik-Gjuhë e Letërsi Shqipe, në Prishtinë. Është e martuar dhe jeton në Prishtinë me bashkëshortin, prof. dr. Rexhep Doçi dhe ka tre djem me përgatitje të larta shkollore e shkencore. Mbi 30 vjet ka punuar profesoreshë në shkolla fillore dhe të mesme te Prishtinës. Nga viti 2000 Shefe në Drejtorinë për Arsim-Komuna e Prishtinës dhe zëv. drejtor.
Në vitet e 80-ta në shkollën ku punonte, tani Shkolla e Mesm Teknike “28 Nëntori”, në Prishtinë, për shkak të reagimeve të shpeshta ndaj ndëshkimit të nxënëve shqiptarë, që dilnin në protesta kundër pushtimit dhe diskriminimit serb në Kosovë, bije në sy për të keq tek administrata e shkollës dhe më gjërë. Reagimet e saj do të vazhdojnë edhe në kohën e ndryshimit të amandamenteve kushtetuese në vitin 1989 në Kosovë, segregacionit në shkolla dhe helmimit të nxënësve shqiptarë nëpër shkollat e Kosovës, më 1990. Në klasën ku ishte kujdestare e klasës (kl. IV) i helmohen 23 nxënëse nga helmet toksike misterioze serbe dhe me ndihmën e nxënësve të paprekur nga helmimi i bartë me veturën e vet dhe si të mundet nxënëset e helmuara të klasës, as të gjallë e as të vdekura, për t’i dërguar deri në spital, si edhe nëpër shtëpitë e tyre.

Angazhimet dhe veprimet e tilla do të kritikohen rrebtë nga administrata diktatoriale e kohës dhe për këtë do të ftohet disa herë në bisedat e ashtuquajtura informative në SUP-in e atëhershëm tmerrues serb në Kosovë, si edhe do të merret vendimi për përjashtim nga puna si profesoreshë. Në vitin 1991 një vendim i tillë makabër do të bastardhohet, se tani të gjithë nxënësit dhe mësimëdhënësit shqiptarë ishin të përjashtuar e të diskriminuar nga e drejta për shkollën shqipe. Edhe gjatë mbajtjes së mësimit nëpër Shtëpitë-Shkolla është torturuar fizikisht e psiqikisht prej policëve serbë, që hynin me barbari të paparë edhe në orët mësimore, në Shtëpinë-Shkollë.

-Nga viti 1989 Naxhije Doçi është marrë intenzivisht me aktivitete të organizuara arsimore e politike në të mirë të Kosovës. Ka punuar shumë për shkollimin dhe emancipimin e femrës shqiptare në Kosovë, si edhe për të drejtat e saj.
-Është themeluese e Degës së IV te Lidhjes Demokratike të Kosovës, në Prishtinë, ndërsa në vitet 1992-1997 zgjidhet edhe nënkryetare, si edhe kryetare e FGLDK për këtë Degë.
-Pas luftës zgjidhet sekretare gjenerale e FGLDK dhe kryetare e Degës së II të FG, në Prishtinë.
-Nga viti 2010 dhe aktualisht është nënkryetare e Forumit të Gruas të LDK.
-Më 2004-2008 zgjidhet deputete në Kuvendin e Republikës së Kosovës
-Më 2005 shpallet Ambasadore e Paqës Universale në Botë.
-Në Kongresin Mbarkombëtarë të Gruas Shqiptare, mbajtur në Prishtinë
më 2012, shpallet Gruaja Shqiptare e Vitit
-Naxhije Doçi është anëtare e Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës (LSHK)
-Nënkryetare e PEGASI-KOSOVA dhe anëtare e LNPSHA “PEGASI”-ALBANIA
-Anëtare: Unioni i Shkrimtarëve dhe Kritikëve Shqiptarë - Prishtinë.
-Anëtare e QKPSHA-Gjakova, në Gjakovë.
-Anëtare e Shoqatës së Shkrimtarëve “Elena Gjika-Dora D’Istria” - Therandë
-Naxhije Doçi është shkrimtare dhe ka shkruar këto libra:
1.“Shpirti i dërmuar-Dhuna serbe ndaj femrës shqiptare në Kosovë
1997-1999”,Prishtinë 2001, (330 f).
2. “Destan Bajraktari folklorist, letrar dhe atdhetar ”-Prishtinë -2009, (445 f.)
3. “Krimi dhe përdhunimi serb kundër femrës shqiptare në Kosovë 1997-1999”,
Prishtinë -2010, (441 f.).
4.”The Serbian crime and rape against the Albanian Woman in Kosova 1997–1999”
Prishtinë – 2013, (465 f.)
5. Libri me poezi “Kohë flakadanësh të lirisë”, Prishtinë - 2012, (205 f.)
6. “Times of flambeaus of fredoom” - Pristinë, 2012, (205)
7. Libri: “UDHA E KOMBIT-Ëndërr e dehur e rrënjës”-Poezi, Prishtinë -2015, (120 f.).
8. Libri me poezi “Vargëzim mbi gjurmë” – 2017 (120 f.)
-Naxhije Doçi ka marrë pjesë në shumë tubime letrare dhe shkencore në Kosovë, Maqedoni e Shqipëri, ku edhe ka marrë shumë Mirënjohje, si edhe ka zënë vende, ndër të cilat edhe:
-Vendi i parë – Konkurs Letrar: Shoqata e Shkrimtarëve “Fahri Fazliu”, në Kastriot, 02.11. 016
-Vendi i dytë – Konkursi Letrar –QKPSHA “Gjakova”- maj 2014 etj.
-Vendi i tretë – Konkursi Letrar - Therandë – 2014 dhe më 2015.
-Një numër të madh poezish i ka të botuara nëpër Antologji të ndryshme, botuar gjithkund nëpër trevat shqiptare, e disa sish edhe të përkthyera. Nëpër këto libra ka të botuara edhe shkrime publicistike, rrëfime lufte etj.
-Mirënjohjet:
-Titulli “Krenaria LNPSHA – PEGASI- ALBANIA”, Tiranë 2009.
-Titulli: “Publiciste e vitit 2013 për Kosovë”-“PEGASI”-Albania.
-Mirënjohje “Ulpiana Krenaria jonë”-Kuvendi Komunal-Prishtinë (Drejtoria për Kulturë) -2013
-Mirënjohje “Engjëlli i Ulpianës” – 2014, si edhe shumë Mirënjohje të tjera, diku mbi 40 sish
-Naxhije Doçi është autore e shumë fejtoneve gazetareske për tmerret e luftës në Kosovë,
vlerësimeve shkencore dhe e punimeve etnografike dhe gjuhësore.
-Është recenzuese veprash letrare në prozë dhe në poezi dhe autore tekstesh shkollore si:
1. “Fletore pune e gjuhës shqipe”, për kl.e IV.
2. “Fletore pune e gjuhës shqipe”, për kl. e V-të.
3. Libër leximi për kl. e III – “Mësojmë shqip”

Prishtinë - 2018