Në shumë intervista që kam dhënë deri më
tani pak sa që ndoshta përgjigjet e mia shumëkujt nuk i kanë pëlqyer, por ajo
që është realitet duhet thënë pa marrë parasysh a i pëlqen dikujt apo nuk i
pëlqen, sepse këtu nuk mund të japim si përgjigje për interesa dhe qejfe
individësh apo grupe njerëzish që u pëlqen
apo nuk ju pëlqen, por duhet
thënë atë që duhet thënë Atë që është realitet. Atë që është në interes
të arsimit në përgjithësi e mbi të gjitha në interes të nxënësit, kombit dhe
mbarë shoqërisë ku jetojmë dhe veprojmë. Tani si pyetje nuk e kemi se a kanë mundësi dhe a kanë të drejta
shqiptarët të shkollohen në gjuhën e tyre amtare, por pyetja është sa jemi të
kënaqur sot vetë ne shqiptarët me
nivelin e arsimit shqip në Maqedoni dhe Kosovë. Unë do të kisha thënë troç e
shqip se personalisht nuk e ndjej dhe
nuk e shoh në një gjendje të kënaqshme
për ta thënë se jam i kënaqur kur nuk jam i kënaqur në shumë aspekte që shoh se nuk
është në nivelin e duhur dhe se është e vërtetë
dhe e pamohueshme se që nga ai fillor dhe deri në atë të lartin arsim i
shqip po çalon në shumë aspekte që besoj se edhe opinioni shqiptar mirëfilli
këtë është duke e parë me sy. Dikur ka qenë e vështirë edhe njëra edhe tjetra,
ndërsa sot më nuk ka ish Jugosllavi, por ka Maqedoni ku unë jetoj dhe veproj.
Ka qenë vështirë dikur të jesh mësues i gjuhës shqipe. Nuk duhet mohuar se nga
të gjithë të tjerët ka qenë më vështirë, sepse arsimtari i gjuhës dhe letërsisë
shqipe dhe ai i historisë janë shikur me një sy tjetër. Nëpërmjet një mësuesi
të gjuhës dhe letërsisë gjithnjë është menduar një mësues i letërsisë po
përcjellim një ide të rrezikshëm për shtetin duke ju mësuar nxënësve për letërsinë shqipe dhe krijuesit
letrar shqiptare një rrezikshmëri dhe ate sidomos nëpërmjet rilindasve tan që
kjo ishte një absurd. Në çdo rast
mundoheshin të sajojnë diçka nacionaliste që mbjell nacionalizëm, irredentizëm,
seperatizëm, prish kufinj, shkatrron shtete e çfarë jo tjetër që nuk kishte
fare të bëhej me gjëra të tilla. Dëshira ime dhe mësuesve tjerë ishte që t’i
mësonim nxënësit me gjuhën tone amtare
shqipe. T’i mësojmë për identetin tonë kombëtar, për historinë tonë dhe
personalitet tona kombëtare e historike. T’i mësojmë për kulturën tone
kombëtare. Ne, shqiptarët nuk i bënim dëm askujt dhe nuk rrezikonim askënd.
Këtë donim ta përcillnim tek gjeneratat e reja. Ishte e drejtë personale,
shoqërore dhe kombëtare dhe asgjë më tepër, sepse ky edhe ishte profesioni ynë
që për mision e kishim këtë në përditshmërinë tonë ta përcillnim tek gjeneratat
e reja. Për t’i mësuar dhe edukuar ata (ato) që në të ardhmen të jenë të
dobishëm për familjen e tyre, për kombin, shoqërinë dhe atdheun dhe në këtë
aspekt nuk kishte asgjë të keqe. Po
kuptohet dhe është më se e vërtetë se edhe njëra edhe tjetra në brenditë e tyre
kanë shqiptari brenda, por aspak nuk kanë ndonjë cënim të një të drejte të
dikujte sëpaku të ishte një thirrje e brendshme për të ju kundërvënë të pavërtetave
maqedonase. Kjo nuk kishte nevojë të bëhej, sepse ne si shqiptarë e dinim
se jetojmë në trojet tona dhe në këto
vende ku jetonim ishim autokton me një histori dhe kulture të lashtë që e
kishim trashëguar nga të parët tanë. Këtë shumë më mirë e dinin edhe
maqedonasit, por disa prej tyre e sidomos
pjesa pushtetare maqedone që vepronte në ish Jugosllavi dhe këtu brenda në
Maqedoni. këtë të vërtetë nuk donin ta pranonin si realitet. Shkruhet ajo
autoktoni shqiptare si për monografinë
“Brez pas brezi në luftë për shkolla shqipe” ku me të vërtetë gjithëçka
u dha deri në sakrificë e flijim brez pas brezi që gjeneratat të mësonin në
gjuhën e tyre amtare. U takonte. Ishte një drejtë e tyre. Të ndërtoheshinn
objekte shkollore në çdo fshat dhe qytet
dhe në çdo shkollë të jetë kuadri arsimor shqiptar që do t’i mësonte dhe edukonte fëmijët shqiptarë në gjuhën
amtare. Këtu nuk kishte diçka për t’u
kundërvënë të pavartetave mbytëse maqedonase, por ishte një e vërtetë
shumë e reale dhe e vërtetë se gjatë Luftës së Dytë Botërore ose të
ashtuquajturës Luftës Nacionalçlirimtare ishte luftuar bashkarisht kundr
fashizmit dhe pas dëbimit të tij. Pas përfundimit të saj çdokush të ishte i
barabartë njëri me tjetrin në çdo aspect. Kjo u tradhëtua. Shqiptarët filluan të shpallen edhe armiq të
këtij shteti. Në fillim fillim çdo gjë kishte filluar mirë në çdo aspekt. Këtë
po e them për këtë periudhë kohore,
ndërsa nuk po futem më gjërë e më gjatë për në kohërat e më hershme që kishin
bërë shqiptarët shekuj me radhë që të shkollohen në gjuhën e tyre amtare kudo
që jetonin dhe për këtë ishte sakrifikuar me gjak e jetë. Sa i përket arsimit shqip duke u nisur se këtu nuk kishte
kuadër atë e sollën më së shumti nga shteti amë Shqipëria, kishte nga Kosova
dhe një pjesë nga, Presheva, Struga, Prespa etj që kontribuan aq shumë për
edukimin dhe arsimimin e shqiptarëve duke dhënë çdo gjë nga vetja për t’u
arsimuar kjo popullatë shqiptare në këto troje. Kishte numër të madh të
analfebetëve, por pas një kohe disa pushtetarë të atëhershëm jugosllavë dhe
maqedonas nuk mundnin ta gëlltisnin dhe ta përballonin me shovinizmin e tyre
hapjen e shkollave shqipe dhe arsimimin e shqiptarëve në gjuhën e tyre amtare.
Filluan përndjekjet, torturat, largimet, burgosjet e arsimdashësve dhe
mësuesve të arsimit shqip. Këshu filluan përndjekjet e shqiptarëve në
çdo aspekt duke i torturuar dhe duke i detyruar me dhunë t’i lëshojnë edhe
trojet e tyre etnike dhe për t’u shpërngulur nga trojet për në Turqi e gjetiu.
Kjo dukuri nuk mungoi edhe në arsim duke i përcjellë mësuesit shqiptarë dhe
duke u veshur gjithçka nacionaliste vetëm e vetëm për t’i torturuar, duke ju
bërë presione për t’u larguar nga shkolla dhe arsimi shqip, duke i
burgosur. Arsimi shqip ishte në një
presion të pandërprerë vetëm e vetëm të mos ketë arsim shqip dhe mësues që do
t’i mësonin dhe edukonin në gjuhën e tyre popullatën e tyre shqiptare. Ky ishte
një relitet i paparë që bënin pushtetarët shovenë jugosllav e maqedon ndaj
popullatës shqitare dukei diskriminur në çdo aspekt. Programet mësimore filluan
të tkurren duke larguar shumëçka shqiptare. Me një fjalë i gjymtuan programet
duke larguar gjithçka që ishte shqiptare duke bërë çdo libër dhe çdo auto
armiq, Kështu e sakotasën arsimin dhe kulturën shqiptare duke përdorur metodat
më të fëlliqura që mund të ekzistojnë, por
shqiptarët i përjetuan së bashku
me mësuesit e tyre të gjitha këto vetën e vetëm për ta mbajtur gjallë
arsimin shqip dhe me shpresë se do të vijnë ditë më të mira për te Lirisht mund
të themi se arsimi shqip është pa ndonjë
censure, veç disa përjashtimeve. Për fat të keq tani arsimin shqip gjithkund ku
jetojnë shqiptaret po e shkatërrojmë vetë duke mos u angazhuar të kemi arsim të
mirëfilltë për të nxjerrë vlera. Është bërë një amulli që shumë pak i
përkushtohet kësaj shtylle të këtij kombi dhe për të nxjerrur kualitet e jo
kuantitet. Për të prodhuar vlera e jo antivlera. Sa e sa libra kanë përfunduar
në atë kohë nëpër podrume dhe kurrë nuk ua kanë kthyer bibliotekave shkollore.
Sa e sa prej tyre ishin djegur. Çdo libër
shkruar shqip ishte larguar dhe ishte ndaluar te lexohet nga nxënësit
shqiptarë. Troç e shqip duke i çveshur nga elementi shqiptar që ishte e
paduruar dhe nuk mundej të gëlltitej një gjë e tillë. Çdo gjë shqiptare pengohej. Për mësuesit e asaj kohe ishte
shumë vështirë, dhe sacrificë që të përballoheshin të gjitha për ta mbajtur
gjallë arsimin shqip dhe për ta dhënë kontributin e profesionit të mësuesisë
për të cilin ishim përcaktuar. Sot është shumë më ndryshe. Arsimi shqip që nga
ai filluar dhe deri tek ai universitar merr frymë ndryshe, por u desh të
sakrifikohet shumëçka edhe ajo më e shtrenjta gjaku dhe jeta e njerëzve për t’i fituar këto të drejta që shqitaët të
arsimohen në gjuhën e tyre shqipe edhe pse ka edhe shumë gjëra që duhet bërë që
arsimi shqip të rrumbullaksohet me petkun e vet tërësisht ashtu siç i takon të
jetë. Indiferenca e tyre ka qenë dhe është e rrezikshme dhe këtë duhet
shikuar ashtu, sepse atyre ju duket shumë vështirë shumë absurd që të pranojnë
të jenë të barabartë në çdo sferë shqiptarët me palën maqedonase. Këtë nuk mund
ta paramendojnë. Kjo e pengon shumicën. Ata nuk mund të pajtohen. Këtij
realiteti nuk mund t’i ikë askush dhe barazia në çdo aspekt duhet të jetë në të gjitha sferat nese duhet të jetojmë një jetë të përbashkët,
ndryshe nuk ka mundësi dhe nuk ekziston mundësi tjetër. Sa I përket indiferencës e qeverisjes së
pjesës shqitare në Maqedoni nuk kam qenë asnjëherë i kënaqshme, që edhe sot e
ndaj të njëjtin mendim. Ka shumë defekte. Nuk ka këmbëngulje që gjërat të
zgjidhen njëherë e përgjithmonë dhe mos na shkojë koha gjithnjë që të merremi
me këso gjëra që deri më tani është dashur të jenë tejkaluar tërësisht..
Çdokush duhet ta ketë pjesën e vet që i takon në çfardo sferë dhe të ecim
përpara. Mjaftë më merremi me të njëjtat gjëra
duke numuruar në vend dhe duke mos zgjidhur gjërat njëherë e përgjithmonë.
Jo të zgjidhen në mënyrë parciale ose gjysmake. Unë nuk mund të them se nuk
janë orvatur për të bërë përpjekje të mjaftueshme pjesa qeverisëse së
shqiptarëve për të promovuar vlerat e gjuhës dhe kulturës sonë autoktone, por
jo me një vullnet dëshirë të madhe dhe me një këmbëngulësi. Këtu duhet të ketë këmbëngulsi dhe të ulen njëherë e
përgjithmonë me palën tjetër dhe të kryhen punët siç duhet njëherë e
përgjithmonë ashtu siç duhen të kryhen e jo të nisen dhe të lihen gjysmake dhe me anomali, sepse
jo vetëm tani që do hasim në pengesa. Këtë do ua lëmë trashëgimi edhe
gjeneratave të reja që të keni probleme në të ardhmën e tyre çdo herë. Këto
çështje duhet zgjedhur një herë e përgjithmonë ashtu siç meritojnë të zgjithen.
Mos të mbeten të cumgura dhe me vakume të zbrasta që do të krijojnë padrejtësi
dhe problem mes palëve që jetojnë në këtë shtet e sidomos mes pales maqedone
dhe asaj shqiptare. Nga afërsia nuk kemi
mundur ta shohim se shteti amë ka qenë më i preokupuar dikur se sa tani për
ruajtjen e të drejtave dhe vlerave të trashigimisë kombëtare, sepse atherë kanë
qenë dhe tërësisht punët ndryshe dhe në një distance më të largët dhe jashtë
syve të opinionit, n dërsa tërësisht ndryshe. Sot njerëzit e pushtetit dhe të
institucioneve janë shumë më afër për t’i parë me sy këto gjëra dhe aty ku
shihet se nuk është në rregull të merren
masa dhe të jenë shumë më tepër të preokupuar për këto gjëra, sepse i
takojnë vlerave dhe trashëgimisë të të gjithë shqiptarëve kudo që jetojnë. Për
këtë duhen të jenë me syçelë dhe më aktivë për të intervenuar edhe tek
pushtetasit maqedonas, por kuptohet edhe tek pushtetarët shqiptarë të partive
politike të këtij vendi që të jenë pak ma transparentë dhe duke mos u deklaruar
vetëm në media me ndonjë deklaratë të tyre, por të merren masa hapa konkrete
ndaj këtyre gjërave që dëmtojnë çështjen shqiptare. Mosruajtja e vlerava dhe
trashëgimisë kombëtare në ato vende ku jetojnë shqiptarët autokton nëse nuk
ruhen dhe kultivohen, atëherë ne si shqiptarë nuk kemi bërë asgjë, por vetëm
kemi dëmtuar vet veten, sepse nëpërmjet këtyre vlerave ne identifilohemi.
Po ju them me siqeritetin më të madh se isha
shumë i lumtur që punoja në këtë profesionin tim që nuk ma kishte imponuar
askush, por e kisha përzgjedhur me dëshirën time dhe ishte kënaqësi e madhe të
punosh me nxënës, por njëherit mbi supet e mia
mbaja një përgjegjësi shumë të madhe, sepse kisha një obligim shumë me përgjegjësi, sepse
në duart e mia kisha gjeneratat e reja
që duhej t’i arsimoja dhe edukoja. Këtë përgjegjësi ia pata vënë vetes që ta kryeja me sinqeritetin më të madh, sepse që në atë kohë e dija se para
meje është ardhmëria e kombit dhe mbarë shoqërisë dhe misionin tim të shenjtë
duhej ta kryeja, ashtu siç duhej dhe siç më takonte ta kryeja dhe për gjithë
këtë le të flasin, le të shkruajnë ish
nxënësit e mi të cilët sot janë të vetëdijshëm me profesione të ndryshme. Do
isha shumë i lumtur për të gjitha të metat që kam pas, le t’i thonë lirë dhe atëherë do jem edhe
shumë më i kënaqur dhe do ju falënderohem.
Tani më ata janë të gjithë të pjekur në moshë dhe dinë të vlerësojnë për
gjithëçka, ndërsa atëherë kanë qenë në moshë shumë të re dhe nuk kanë mund
ndoshta të dallojnë atë që është dashur të dallojnë për shkak moshës së tyre
shumë të re.Jam munduar gjithnjë të jap kontributin tim që më ka takuar dhe aq
sa kam mundur. Sa e kam realizuar atë le të kenë vlerësuar në atë kohë nxënësit
e mi, por le të vlerësojnë kur sot janë më të rritur dhe më të moshuar dhe le
ta thonë fjalën e tyre të realtë për punën time të një arsimtari. Unë kam
menduar gjithnjë se para vetes kam një qenie të gjallë nxënësin dhe për të
duhet dhënë gjithëçka që kam mund të
jap, sepse me të vërtetë ky profesion është shumë i shenjtë dhe ka një
përgjegjësi të madhe, sepse që nga mësimi fillor nis një rrugëtim i drejtë për
një njeri për të ardhmën e tij arsimore dhe edukative.
Është pak sa vështirë të thuhet ajo që duhet
thënë në disa pyetje që më janë parashtruar shumëherë të radhës, por realiteti
dhe e vërteta qoftë e ëmbël apo e hidhur duhet thënë ashtu siç është. Në këtë
aspekt ka një dallim shumë të madh në mes të gjenerates para meje, times
dhe kësaj të tanishmës. Unë në këtë rast
shpreh opinionin tim dhe e them atë që
duhet thënë pa marrë parasysh a i pëlqen dikujt apo nuk i pëlqen. Pedanteria e një
punëtori të arsimit shumë dallon në veshmbathje. Në pamje duhet të jetë dhe
ashtu si duhet të duket. Ndoshta te të gjithë kjo dukuri nuk është, por duhet
ndarë shapin nga sheqeri, por një pjesë e madhe në këtë aspekt janë në thumb të
kritikës sime që nuk besoj se nuk janë edhe nga prindërit dhe mbarë shoqëria.
Mësuesi, arsimtari, edukatori, pedagogu të dalë para nxënësve, studentave me
një veshje të tillë është për tu habitur. Për të mos e lodhur tepër lexuesin në
këtë rast duke radhitur veshjen e disa të tillëve të të dy gjinive është për
keqardhje. Këtë e sheh edhe syri i nxënësit dhe i prindit, po dhe i të gjithë
neve. Besoj se gati të gjithë e ndajnë mendimin me mua se kjo veshje nuk i takon aspak një
mësimdhënësi, edukatori, pedagogu, por unë këtë rast fajet ua lë njerëzve
përgjegjës të institucioneve përkatëse
arsimore që të tillët i lënë të futen në mësonjëtore me këtë
veshje. Nëse ndalemi sot dhe tërheqim një
paralele dhe bëjmë një dallim të një kohe të mëhershme dje kësaj të sotmes.
Nëse është në pyetje konkretisht tek kuadri arsimor në shkollat shqipe dikur
dhe sot ka dallim shumë të madh. Dikur shumë vështirë e kishim për të gjetur
kuadër arsimor me shkollë të mesme nëpër shkolla fillore. Sot kjo qindpërqind
është tejkaluar dhe kuadri është i
plotësuar në çdo shkollë për çdo lëmi me kuadër specialist, por tani duhet
të tërheqim atë pjesën tjetër se sa
punohet nga disa nga ky kuadër dhe sa është i përgatitur profesionalisht në
vepër e jo në letër është për t’u
disktuar dhe duhet të diskutohet dhe ate që nga mësimi fillor, i mesëm e deri
tek ai universitar dhe të marrim shoshën
për ta shoshitur grurin dhe të shohim sa do na dalë gruri I pastër dhe sa egjër (kokol). Të ulemi të
bisedojnë cilësin dhe shumën. Po sa
janë të interesuara institucionet
përkatëse të angazhohen për një kuadër të mirëfilltë dhe mësim
cilësor? Edhe në këtë aspekt çalon shumë
dhe shumë pak bëhet për të bërë një punë e tillë. Mua me duket se shumë është
lënë në mënyrë stihike të veprohet dhe në ndërgjegje, ndërsa ne vetë e dimë se
sa janë disa të vetëdishëm për ta përdorur ndërgjegjen dhe sa janë për ta
keqpërdorur. Shkurt e thjesht shumë pak
në këtë aspekt ka angazhime konkrete, njerëzit kompetentë të jenë më shpesh në
vetëngjarje nëpër shkolla se sa të kërkohet të marrin të dhëna statistikore
nëpërmjet telefonit apo emailit. Unë dua të shpreh mendimin tim jo se është
mirë ana mësimore, por ajo edukative është lënë shumë anash. Poashtu për
keqardhje është që për çdo vit bëjnë eksperimente me planprograme duke marrë
modele me shtete të tjera që janë shumë para nesh me kushte për mësimdhënien në
shkolla se sa te ne kur akoma kemi mbetur me shkumësa dhe me objekte katastrofale ku zhvillohet mësimi.
Arsimtarët sot lirisht mund t’i quajmë administratorë. I kanë ngarkuar aq tepër
me administratë sa që duhet lënë mangu atë thelbësoren për t’u marrë me ca
gjëra administrative që nuk ia vlejnë për asgjë. Njëherit edhe në aspektin material e financiar janë dobët, sepse edhe kjo
ju jep stimulim arsimtarëve.
Mua dhe të gjithëve
që duhet sot më së shumti të na brengos
një gjë shumë me rëndësi që nuk guxojmë ta shikojmë politizimin e
shkollave tona. Aq thellë ka hyrë kudo politizimi saqë me të vërtetë është
shumë një gjë absurde, një gjë jo e logjikshme, një gjë e panevojshme, sepse
dihet se ky term politizim jo që nuk duhet të përdoret, por as që guxon dhe as
qe duhet fare të ketë vend në shkolla. E gjithë kjo nis që nga përcaktimi os përzgjedhja e kuadrit,
zgjedhjes se udhëheqësisë së shkollave,
këshillave të shkollave, këshillit të prindërve dhe duke vazhduar edhe në instancat më të
larta arsimore. E tërë kjo bëhet nga partia, e cila vjen në pushtet dhe të
gjitha këto i bënë për t’i pas njerëzit e vet partiakë në gjirin e vet, ndërsa
aspak nuk shikohet interesi i nxënësve
dhe arsimi në përgjithësi. Ky është një
fenomem ose më mirë do të kisha thënë një virus shkatërrues për arsimin, sepse
punësimi i kuadrit në këtë mënyrë dhe politizimi i shkollave në ketë mënyrë
sjëll vetëm dëm e aspak dobi në proçesin edukativo- arsimore, Kjo ka filluar të
prezentojë ( paraqesë) dobësitë e saja, sepse në vend të vlerës në të shumtën e
rasteve na vjen antivlera dhe shkollat
qe nga udheheqësi i saj dhe stafi
i tij i dobët nuk mund të sjellë suksese të mira në shkollë, pos dobësi dhe
pasoja. Këto pasoja bien në kurrizin e nxënësve. Kështu që ne nuk mund të
trumbetojme se kemi një përparim në arsimin shqip. Është vetëm një mashtrim i
vetvetes, ndërsa e është e kundërta se për çdo ditë po na shtohet kuantiteti i
po na zvoglohet kualiteti në proçesin
edukativo arsimor në arsimin shqip. Me këtë rast ne nuk ecim para, por shkojmë
prapa. Në këtë rast ne nuk e përparojmë kombin, të cilit i takojmë, por e
dëmtojmë. Në këtë rast nuk e çojmë përpara atdheun dhe shoqërinë. E dëmtojmë me të madhe. Në këtë rast nuk
tregohemi patriotë, por armiq të popullit dhe atdheut tonë. Pos politizimit që bëhet nëpërmjet partive në
pushtet me pranimin e kuadrit dhe
udhëheqësisë kemi edhe shumë gjëra tjera
që janë politizuar. Këtu mund të përmendim lirisht edhe politizimin e teksteve
shkollore me njerëz të politizuar që nga autorët e teksteve, por edhe futjen e
njësive mësimore
e
sidomos në letërsi duke futur tekste të të gjitha zhanreve nga të ashtuquajtur
krijues letrarë të politizuar tej mase e që autori i përpilimi i testit na i
fut krijimet e tilla. E gjithë kjo po e dëmton arsimimin duke i ofruar nxënësit
ajo që nuk i takon as për nga vlera e as për nga mosha. Dita-ditës në vend që
ta përparojmë arsimin ne po e rëndojmë dhe po e dëmtojmë. Në këtë mënyre ne nuk
po e avancojmë arsimin tonë kombëtar dhe arrijtjet e suksesshme te tij, por po
i mëshojmë një shuplakë të rëndë arsimit
shqip duke e lënë atë në vend ose duke e çuar mbrapa. E njëjta gjë siç
veprohet me tekstet e gjuhës letërsisë e njëjta gjë veprohet edhe me lëndën e
historisë duke përzgjedhur si përpilues të tekstit autorin i cili nuk bën tekstin drejt. Nuk i
tregon ngjarjet sipaj etapave të kohës kur kanë ndodhur ngjarjet, por bën të
kundërtën siç i dikton politika. Unë besoj se kudo në botë luftohet kjo dukuri e mospolitizimit
të teksteve shkollore këtu te ne ndodh e kundërta duke dhënë kontribut të madh
që t’i politizojmë edhe tekstet shkollore. Kjo për mua dhe për të gjethe ne
duhet të jetë një brengosje e madhe dhe duhet që sa më shpejt të angazhohemi të
gjithë bashkarisht dhe të çlirohemi nga kjo dukuri e shëmtur dhe shumë e
dëmshme për të gjithë ne, por mbi të gjitha për nxënësit, për gjeneratën e re,
për ardhmërinë tonë kombëtare.Pos politizimit në kohën e fundit me vite me
radhë kenmi fenomenin e nepotizmit. Të ndalemi të shikojmë dhe të shohim se si na ka kapluar nepotizmi nëpër
shkolla. Ky fenomen ka kapluar me të madhe dhe nëse bëjmë një stastikë do
habitemi se çfarë nepotizmi kemi n ëpër shkolla. Ky është një absurd mbi
absurdin dhe është jo për tu habitur, por për t’u çmendur me një dukuri të
tillë që kjo nuk ndodhë askund në botë . Për këto dhe shumë gjëra tjera duhen
të jenë përgjegjës njerëzit që përgjigjen në Ministrinë e Arsimit dhe Byrosë
për Zhvillimin e Arsimit, Inspektoriati i Arsimit etj. Është për t’u habitur se
kemi shumë raste të çuditshme kur një kuadër jo adekuat i lëndës përkatëse e
ligjëron ate lëndë kur e dimë dhe se kemi kuadër të diplomuar të kësaj lënde që
rri në shtëpi me vite të tëra. Të gjitha këto bëhen vetëm për interesa
familjare te neopotizmit, partiake, klaneve, grupeve të njerëzve nuk ju dhemb
aspak shpirti se në këso raste viktimë është nxënësi. Po nëse nisemi dhe bëjmë një lexim të
teksteve shkollore do të shohim gjëra aq
prekëse sa që nuk ka koment kur shohim gjithçka në to e nuk shohim ate
që duhet parë dhe atë që duhet ta kenë nxënësit në tekstin e tyre për ta
mësuar. Kjo shihet në shumë tekste, por më brengosëse është tek libra e lëndës
së historisë, të Arsimit Muzikor e tek ndonjë lëndë tjetër. Ku janë njerëzit tanë kompetentë që punojnë
nëpër këto vende dhe kryesisht kanë për
obligim t’i shqyrtojnë këto tekste. Nëse nuk janë të përshtatshëm për nxënësit
shqiptarë duhen të reagojnë dhe jo të rrinë duarkryq me vite të tëra duke bërë
sehir dhe duke shikuar se si diskriminohen nxënësit me kulturën, artin dhe historinë e një populli.
Sa ju takon nxënësve shqiptarë ta mësojnë historinë e vet dhe sa e kanë në
tekstet e tyre të përfshirë ate dhe sa e mësojnë. Për këtë fjalën duhet ta
thonë arsimtarët e lëndës dhe njerëzit kompentet të resorit përkates etj., por
ata heshtin. Pse heshtin e dinë vetë ata. Sa i përket këtij fenomeni dhe kësaj
gjendjeje nuk është si një fenomen apo
dukuri që ka filluar sot apo dje, por është prezent me vite e vite të tëra që bëhet kjo padrejtesi ndaj nxënësve
shqiptarë. Bëhet një shkelje flagrante që askush nuk mund ta arsyetojë këtë
dukuri çoroditëse. Të gjitha këto gjëra nuk bëhen pa qëllime, por bëhen me
qëllime të caktuara, ndërsa njerëzit tanë shqiptarë kompetentë mbeten gjithnjë
me fjalët se do i rishikojmë këto gjëra, do i përmisojmë, do marrim masa për
t’i eliminuar dhe në fund nuk ka asgjë.
Nxënësit shqiptarë nuk marrin kulturën
dhe historinë e tyre komëtare siç e mësojnë ata të palës tjetër. E ne rrimë
duarkryq dhe presim nga hëna mos vallë dikush do vijë dhe do na i zgjidhë.
Arsimtarët e lëndëve disa herë i kanë intervenuar, por edhe i kanë penguar duke mos i marrë fare dhe duke nos
punuar me këto tekste të gjymta që nuk përfaqësojnë ate shqiptare. Kanë reaguar
Shoqatat e Arsimtarëve që urgjentisht të merren masa nga e
kush janë këta njerëz kompentetët Janë njerëzit e Ministrisësë Arsimit, por çdo
kërkesë ka hasur gjithmonë në premtime, sepse kanë hasur tek njerëzit kompetentë veshshurdhër që nuk
ju intereson fare historia apo kultura e popullit të tyre, pos foteles që duan
ta ruajnë dhe mos ta humbin. Përgjigja pse nuk mësohet historia dhe kultura
shqiptare dhe pse nuk është e prezentuar sipas planprogrameve në tekstet shkollore duhet ta japë Ministria
e Arsimit. Për fat të keq, asnjëherë nuk e dha.
Gjithnjë mbeten fjalët se së shpejti këto gjëra do të shqyrtohen, do të
formohen komisione që do merren me këtë
çështje dhe do zgjidhet ky proplem, por gjithnjë kjo çështje mbeti e pazgjithur
dhe nxënësi shqiptar nuk ka tekst shkollor, nga i cili do të mësojë historinë e
vet dhe të popullit të tij.
Nëse do
marrësh një libër të historisë apo të
Artit Muzikor do të shohësh gjëra skandaloze sa që do habitesh se si mund të
ndodhin para syve tanë këto gjëra e ne mos të reagojmë, por të heshtim. Në këtë
rast trajtuam vetëm disa tekste, por
anomali ka edhe në shumë të tjera si në shkollat fillore, ashtu edhe në
ato të mesme. Kur jemi te tekstet e përkthyera që autori nuk është shqiptar aty
shohim gjëra tërësisht të përkthyera gabim sa që aq shumë bëjnë huti tek
nxënësit duke hasur në moskuptimin e termave jo të përshtatshme të përkthyera
dhe duke mos ia përshtat fare përkthyesi gjuhës së nxënësit.
0 comments:
Post a Comment