Prend Buzhala - Kundërrime III,89

BARLETI, SKËNDERBEU,
ATDHEDASHURIA DHE SHQIPTARËT

1.
“Dashuria për atdheun ia kalon çdo dashurie tjetër” shkruan Marin Barleti.
Shpesh në sulmet kundër Skënderbeut thuhet se ai paska luftuar për pronat e tij e jo për çlirimin e Atdheut!!! Njëzetepesë vjet vetëm për të mbrotjur pronat familajre?! Njëzetepesë vjet arbërorët qenkan vrarë në sa e sa beteja vetëm për do prona kastriotiane!? Ja ku shpie mendja e çoroditur dhe totalisht e prishur!
Por harrohet se vetëdija etnike e kohës ka qenë e fortë. Barleti ka qenë dëshmitar ngjarjesh dhe dy veprat e tij shprehin frymën e epokës:
"Nuk ka gjë më të çmuar për njeriun sesa atdheu, nuk ka detyrë më të shenjtë sesa lufta për ta mbrojtur atë nga i huaji. Kryeni detyrën ndaj atdheut, për të cilin asnjëherë nuk duhet kujtuar se është derdhur gjak, se është luftuar sa duhet, sepse dashuria për të ia kalon çdo dashurie tjetër", shkruan Barleti te vepra e tij.
Barleti na rrëfen se arbërorët e kishin zakon të trashëguar të këndonin ndër gosti trimëritë e të parëve të tyre dhe t’u thurnin lavdi atyre.

2.
Në hyrjen e kryeveprës së vet “Historia e jetës dhe e bëmave të Skënderbeut”, që i kushtohet Ferdinand Kastriotit, nipit të Skënderbeut, Barleti shpjegon arsyet që e shtynë të shkruante këtë vepër: ndjenja e detyrës patriotike për të përjetësuar luftën e heroit dhe të popullit të tij dhe njëkohësisht për t’i shërbyer së vërtetës si detyra më e lartë e historianëve.

3.
Vula e Skënderbeut: nuk ka simbole fetare, por është e mbështetur në traditën autoktone iliro-pellazge-arbërore. Edhe simbolet tjera të shtetit të Skënderbeut, janë të mbështetura në këtë traditë. Shqipja dykrenore, është simbol antik, pra simbol i lashtësisë dhe i trashëguar nga arbërit (Flamuri i përdorur nga Pirroja). Ylli me tetë e me gjashtë cepa është simbol i diellit (simbol ilir a i besimit ilir). Vetë Fan Noli e dëshmon këtë, kur shkruan te Historia e tij për Gjergj Kastriotin Skënderbeun, ashtu sikundër e sintetizon këtë tek vargjet e tij proverbiale (poezia "Hymn i Flamurit").
Skënderbeu kishte një vetëdije të fortë autoktone për lashtësinë (shih edhe simbolet te përkrenarja e tij)...
Ka ekzistuar një VETËDIJE E PËRBASHKËT ETNIKE, një vetëdije e pëbashkët për lirinë. (Koncepti për LIRINË, është koncept evropian që dallon nga ai në Orient)... Islamizimi ndodhi në krejt tokat shqiptare, pra te krejt popullata, e jo në mënyrë të parcializuar (dmth tek klanet, fiset etj etj), Perandoria otomane i veçoi shqiptarët si bashkësi unike që i takon krejt një hapësire nacionale shqiptare, kundër të cilëve dërgoi ushtrinë dhe ideologjinë e saj me anë të shpatës.

4.
Tema e rimohimit shqiptar, e mohimit dhe rimohimit të vetvetes, në letrat shqipe shfaqet që nga Buzuku e këndej. Buzuku e thekson te "Meshari": "Ma i pari mëkat, âsht të bâhem turk". NaimFrashëri mallkon: "Bukë e mëmëdheut i zëntë/ tradhëtorët e pabesë." Pas vitit 1912 Konica e Fishta, temën e rimohimit të vetvetes, e trajtojnë te një varg shkrimesh.Fishta, te SKËNDERBEU NË HAJAT TË PARRISIT alarmon rimohimin e heroit kombëtar e të identitetit kombëtar, rimohim që nuk pushon as sot e kësaj dite... deri te trajtimet e shumta të Kadaresë ("Mosmarrëveshja"). Ky i fundit përmend fushatat e sotme çnderuese antiskerbeiane, librat plot helm nga vetë shqiptarët, kundruall aq shumë librave "në të gjitha gjuhët e Evropës, libra biografikë, romane, opera, portrete, drama, himne, një bibliotekë e tërë, ...". Ky interesim evropian ka vazhdusr efhe gjatë shk XX, madje edhe sot!
Dhe ende nuk e dimë: përse ky interesim evropian për Skënderbeun, përse edhe tash ngrihen përmendore për të në Amerikë, Evropë, Austeali, por jo në Orient e në Turqi?!

5.
Vetëdija kombëtare moderne e shek XIX, është e hershme e që i ka rrënjët në vetedijen kombetare etnike të atyre shekujve.