Sunday, May 14, 2017

SYRJA ETEMI: POEZI QË SHQUHET PËR NGA INVOKACIONI DHE ORIGJINALITETI

RECENSION:
 
 Vokacioni poetik i Nehat Jahiut, me të gjitha ngjyrimet e një ligjërimi sa autentik, aq edhe origjinal, vjen në hapsirat tona “ të serta” historike dhe gjeografike që në vitet shtatëdhjeta të shekullit që lamë pas, duke e gjetur lexuesi, sidomos ai i grupmoshave shkollore, që në gazetat dhe revistat e kohës, të cilat dilnin dhe botoheshin, jo vetëm në Maqedoni, por edhe më gjërë. Ky krijues i zellshëm dhe i palodhshëm e gjen tokën pjellore letrare në mbjelljen e farës krijuese- artistike, sidomos në revistat për fëmijë dhe të rinj, në: “ Fatosi”, “Gëzimi”, “Shkollari”, “ Rilindja për fëmijë”, madje në “Doruntina” etj, kurse më vonë, edhe në revista portale elektronike.
  Çdokush që i ka përcjellur trendet letrare me penat e krijuesve që janë prezentuar dhe janë profilizuar në mediat e vendit, mund të ketë vënë re se, që në haprimin e parë të tij në horizontet e blerta të vjershërimit, por edhe deri te përmbledhja në fjalë, mund të konkludojë se, Nehat Jahiu është një ndërtues i shkathët i vargut të vet, strofës, madje edhe poezisë përgjithësisht. Domethënë, ai nuk përsëritet si poet dhe nuk “prek” në krijimet e huja. Sipas asaj që “ denoncojmë”, mund të shtojmë se, me përvojat e përvetësuara poetike, raporti i tij kundrejt motiveve dhe temave si lëndë e parë letrareske, është paraprakisht kreativ. Ai në mënyrën e vet kërkon ta plotësojë dhe ta pasurojë shprehjen, formën dhe formatin e poezisë. Kështu, në mes tjerash, ky fakt indicon në prononcimin tonë se, Nehat Jahiu si krijues, nuk është i rëndësishëm vetëm nga fakti i përkujdesjes për atëç ka shkruan dhe për çka ligjëron, por edhe për faktin se si shkruan dhe për çka ligjëron, por edhe për faktin se si shkruan dhe si këndon. Çdo lexues i poezisë, madje, edhe të letërsisë, kryesisht, di se kjo konsistncë është shumë e rëndësishme për një krijues letrar ( sipas asaj se si këndojnë dhe shkruajnë), prandaj edhe dallohen poetët dhe shkrimtarët.
 T,i kthehemi përmbledhjes në fjalë dhe të futemi pak më thellë në substancën e saj...
S, do mend se ndërmjet kopertinave të librit dominojnë poezitë që shquhen, si për nga tema e atdhetarizmit, poashtu edhe të dashurisë për lirinë e drejtësinë. Sidomos vëhet në spikamë lidhja organike e poetit me vendlindjen, ku në mes tjerash shprehet:
       Tek kjo tokë, tokë me lisa,
        janë aty buka dhe rrita,
        gjakëra të ngjizur në rrasa guri,
        shkaba qëndisur tek flamuri.


Madje, gati me po atë dhembje dhe mall vazhdon në një poezi tjetër mjaft eksplikative me titull : “Ja këtu”:
         ja, këtu ne gjithmonë jemi,
          edhe eshtrat këtu i kemi,
          këtu ishim ne gjithmonë,
          me djersë e gjak në tokën tonë.

Përmbledhja që kemi në dorë, duket si një parantezë me primesa inspiruese, e artikuluar me një zë dhe këngëtim të qartë poetik, në të cilin mbijetojnë edhe historia e mbushur plotë heka e krajata për popullin shqiptar, por edhe e tashmja e përshkruar me sakrifica për një ardhmëri më të mirë. Kështu, autori në këtë libër nuk lë pa u kënduar të gjitha vlerave tona mbarëkombëtare dhe me një ton gjakimi për të mbrojtur lirinë, nderin dhe identitetin. Në këtë rast shquhet poezia:
“ Në ballë tëoxhakut”:

        Në ballë të oxhakut,
        t, hoqën plagët, t, i hoqën errudhat,
        ta ruajtën sofrën, ta ruajtën pragun,
        ta mbrojtën nderin, ta mbrojtën konakun,
        në ballë tëoxhakut.

Nuk do të lë pa përmendur këtu edhe poezinë në formën e përkushtimeve, që u dedikohen të rënëve apo dëshmorëve, sidomos atyre të luftërave të fundit, edhe atë, poezi  kushtuar Adem Jasharit, Ismet Jasharit, madje poezitë kushtuar krijuesve: Ymer Elshanit dhe Agim Spahiut.

 Dhe, kështu, duke përfunduar së lexuari përmbledhjen që kemi në dorë, mund të përfundojmë se ky libër që shquhet me vlerat e një krijimi artistik, është sugjestiv si për nga forma e saj origjinale, po ashtu edhe invokative të papërsëritur. E, këto parametra, padyshim, i hasim gati në krejt krijimet artistiketë krijuesit shumë të zellshëm të Orizarës së komunës së Likovës, por edhe më gjërë dhe i cili meriton të lexohet.

0 comments:

Post a Comment