Ishte mëngjes i hershëm. A. u zgjua i trembur nga gjumi. Hodhi jorganin anash , veshi trenerkat e blera para disa ditësh, të cilat i kishte spërkatur me ngjyrë të bardhë kur bëri një copë lyerje në hapësirë të tarracës, e cila nga shiu kishte nisur të çahej dhe dukej si një copë pikture në atelie, lënë pasdore. Mori telefonin në dorë dhe preku pa kujdes numrin e Nimës, e cila ka vite që rri vonë e gjumi nuk i vjen i lehtë. Kur telefoni cingëroi, A. shpejT e fiku dhe mendoi se ndoshta ajo nuk do ta dëgjonte , sepse ishte e rraspapitur për gjumë. E gërhatura e saj u ndal dhe u dëgjua zëri i saj i vaktë, i përgjumur: - Më thirre?-pyeti.
-Nuk deshta të të trazoj nga gjumi. Po ja që rastisi pa qëllim. Ende është herët. Të thërras, kur të vijë koha . Ajo u rrotullua në krahun e djathtë,nisi të gërhaë sërish. A. vajti te shtrati i saj dhe, si e pa të shtrirë, e mori një fije të jorganit të hollë dhe ia mbuloi kofshët.
Ora kishte ikur mbi tetë e njëzet minuta. Mbi majet e bredhave
dukej ndonjë rreze e vogël e diellit. Nëpër qiell, si zakonisht, tufa e reve vallëzonte duke lëvizur e duke krijuar lloj lloj pikturash që as piktori i stërvitur nuk mund t’i imagjinonte ashtu.- E mbarove redaktimin e tregimit?-pyeti Lebiu.
dukej ndonjë rreze e vogël e diellit. Nëpër qiell, si zakonisht, tufa e reve vallëzonte duke lëvizur e duke krijuar lloj lloj pikturash që as piktori i stërvitur nuk mund t’i imagjinonte ashtu.- E mbarove redaktimin e tregimit?-pyeti Lebiu.
-Jo, jo. Sa e hap faqen, të lehura qensh, zëra njerëzish, zhurmë nëpër rrugë, policë, gjyqtarë, zagarë të shumtë më përfytyrohen..dhe e ndal stilolapsin mbi germa. Stepëm në vend. Kur qentë grindën e njerëzit çohen peshë, kanë thënë të vjetrit, dita e kjametit nuk është larg.
Madje kam mbi tavolinë një grumbull letrash, shkrimesh stivë, të cilat m’i kishte marrë policia , duke kujtuar se atje mund të gjente ndonjë gjë..As sot e kësaj dite nuk e kam idenë se çfarë kishin kërkuar, kur dihet se ato nuk janë në gjuhën norge. Letrat, të ndara e të futura nëpër letra najlloni, të mbyllura në grykë m’i solli im bir. Dhe ato unë natë për natë, një nga një i marr në dorë, i hap dhe aty pastaj lexoj gjithçka kam shkruar për aq vite sa jam këtu. Nëpër ato grimca letrash kam shkruar çdo ditë, si në ditar: kohën kur jam zgjuar, kohën meteorologjike, ditën dhe orët me shi, bisedat që kam bërë me njerëz, krijimet e miqve që më lanë pëlqyer, vizitat që u kam bërë njerëzve të gjakut në mërgim, vizitat që m’i kanë bërë të tjerët, kohëzgjatjen e endjeve të mia, shkallën e mërzisë, oborrin me gjethe përplot, kokëfortësinë e fqinjit francez Zhak; kam shënuar në ato fletë rritjen e bredhave , gajtësinë e tyre, takimet letrare, zënkat midis njerëzve të penës, ndonjë promovim të rallë poetik, mësimin me nxënës për disa vite për vijuesit e shkollës shqipe në mërgim. Dhe, letrat e grumbulluara i kam hequr një nga një, i kam paluar mbi tavolinë të punës . Për çudi, asnjë falje nuk mora, as me gojë, as me shkrim. Krejt kjo më ngjan si në faqet e librit “ Vdekja më vjen prej syve të tillë “ të Rexhep Qosjes, krejt kjo më duket se hija e Danjollëve të Sherkës që endet kudo nëpër botë, si hije futet nëpër faqe librash dhe nga andej kërkon të analizojë çdo shkronjë, çdo sintagmë. Kudo këta njerëz, në çdo cep të rruzullit tokësor, janë me sy zhbirues. Më habit ky fakt,- i shkrova një natë Lebiut se pse isha vonuar aq kohë të bëj redaktimin e një tregimi-prozë poetike. I shkrova se asnjëherë as nuk më ka ndalur polic në rrugë, as nuk është ngritur ndonjë procedurrë gjyqi , sepse nga natyra jam një tip i ndieshëm dhe nuk më shkon mendja të shkel një milingonë në rrugë, as nuk kthej kokën të shikoj se kush flet me veten duke kënduar , kur kapërcen udhërrëfyesin. Mbase secili njeri bart mbi supet e veta halle jete.
Madje kam mbi tavolinë një grumbull letrash, shkrimesh stivë, të cilat m’i kishte marrë policia , duke kujtuar se atje mund të gjente ndonjë gjë..As sot e kësaj dite nuk e kam idenë se çfarë kishin kërkuar, kur dihet se ato nuk janë në gjuhën norge. Letrat, të ndara e të futura nëpër letra najlloni, të mbyllura në grykë m’i solli im bir. Dhe ato unë natë për natë, një nga një i marr në dorë, i hap dhe aty pastaj lexoj gjithçka kam shkruar për aq vite sa jam këtu. Nëpër ato grimca letrash kam shkruar çdo ditë, si në ditar: kohën kur jam zgjuar, kohën meteorologjike, ditën dhe orët me shi, bisedat që kam bërë me njerëz, krijimet e miqve që më lanë pëlqyer, vizitat që u kam bërë njerëzve të gjakut në mërgim, vizitat që m’i kanë bërë të tjerët, kohëzgjatjen e endjeve të mia, shkallën e mërzisë, oborrin me gjethe përplot, kokëfortësinë e fqinjit francez Zhak; kam shënuar në ato fletë rritjen e bredhave , gajtësinë e tyre, takimet letrare, zënkat midis njerëzve të penës, ndonjë promovim të rallë poetik, mësimin me nxënës për disa vite për vijuesit e shkollës shqipe në mërgim. Dhe, letrat e grumbulluara i kam hequr një nga një, i kam paluar mbi tavolinë të punës . Për çudi, asnjë falje nuk mora, as me gojë, as me shkrim. Krejt kjo më ngjan si në faqet e librit “ Vdekja më vjen prej syve të tillë “ të Rexhep Qosjes, krejt kjo më duket se hija e Danjollëve të Sherkës që endet kudo nëpër botë, si hije futet nëpër faqe librash dhe nga andej kërkon të analizojë çdo shkronjë, çdo sintagmë. Kudo këta njerëz, në çdo cep të rruzullit tokësor, janë me sy zhbirues. Më habit ky fakt,- i shkrova një natë Lebiut se pse isha vonuar aq kohë të bëj redaktimin e një tregimi-prozë poetike. I shkrova se asnjëherë as nuk më ka ndalur polic në rrugë, as nuk është ngritur ndonjë procedurrë gjyqi , sepse nga natyra jam një tip i ndieshëm dhe nuk më shkon mendja të shkel një milingonë në rrugë, as nuk kthej kokën të shikoj se kush flet me veten duke kënduar , kur kapërcen udhërrëfyesin. Mbase secili njeri bart mbi supet e veta halle jete.
Letrat e mia nuk i bëjnë mbresë time shoqe, e cila çdo ditë kur zgjohet nga gjumi më pyet përse nuk i radhit ato dikund, përse i mban aty sikur të ishin gjëra aq me vlerë. E grindja rreth këtyre letrave merr fund , kur ajo hap derën dhe ik duke mërmëruar shkallëve për t’u ngjitur në sallon. Se kudo paska lehje qensh.
- Ha,ha ! Mos u tremb ,- u dëgjua sërish ai zë. Udhët tona, natë e ditë, janë mësuar me të lehura. Madje nata nuk na zë pa leh ndonjë qen. Edhe kur i lidhim . Toka, qielli, malet, shkurrat janë mësuar me të lehura. E ka edhe shumë qen që shndërrohen në hije të padukshme, hapin dyer pa çelësa, futën nëpër letra, marrin në dorë ndonjë fjalë dhe e lakojnë nëpër trajta të ndryshme. Kështu e ka jeta mik. Mos u tremb shumë nga lehja e qenve !
-Jo, jo,- i them. Nuk jam trembur kurrë i tha A. Mbaj mend shumë udhë me zjarr. Dhe, për fatin tim të mirë nuk u mora asnjëherë me sojin e tyre lakmues.
- Ke nisur ndonjë shkrim për këto letra të kthyera?- i shkroi Lebiu.
-Po i shfletoj fletë më fletë. Secili najllon kishte një shifër, disa numra. Numra matematikor..dhe ato nuk di ç’përmbajnë, në cilat dosje janë futur e ruhen , ndoshta të fotokopjuara. Mbase i dinë vetëm Danjollët e këtij vendi skandinav.
- Si është e mundur kjo?
- As unë nuk e di. Bile, kur u ktteva verës këtu, ishte fund korriku. Mendja nuk më iku se dikush mund të ishte futur në bibliotekën time. Librat e botuara i gjeta të renditura siç i pata lënë aty në prill para dy vitëve dhe , s’e kisha idenë të kërkoja nëpër libra krijimet e shkruara, fletoret e vogla ku kam mbajtur shënime për çdo imtësi, madje edhe për ndonjë dhimbje .
- Je takuar me miq sot?
- Paradite kam lyer me ngjyrë të bardhë disa të çara të dërrasave në tarracë.Kam hequr nga aty disa glaca sorrash. Koha ishte e ngrohtë dhe, pasi përfundova ngjyrosjen ,ika drejt hapësirës ku më priste miku Arsim. Kur po pinin kafe, një zë burri na përshëndeti shqip:- Si jeni burra?
- Mirë iu përgjegj Arsimi. Ja po pimë kafe dreke.
-Po ju?- e pyeti Arsimi.
-Jam nga një fshat i Dukagjinit. Kam ardhur para tridhjetë vjetësh në mërgim. Më quajnë Blerim. Jam në pension. Pata një sëmundje të rëndë dhe, pas operimit më thanë se duhet të pushojë.Nuk bëra punë më. Kjo është gruaja ime, Blerina. Unë jam martuar vonë. Kam tre djem dhe përkujdesem për shkollimin e tyre. Në këtë vend tri gjëra janë me vlerë: arsimimi i fëmijëve, shëndetësia dhe sundimi i ligjit.
-Kjo është punë e mbarë,- i tha Arsimi. Atje në Jug në vend të fjalëve, flasin grushtat.
-Shpresoj të bëhet mirë. Shoqëri në tranzicion. Në Ballkan çdo gjë vjen e vonuar. Edhe pranverat me lule !
-Ju lë me shëndet, miqtë e mi! Do të shihem, mbase . Ja numri im i telefonit !,- i tha Arsimit. Unë kam kohë dhe, kur të më bëni zë, do të vij. Më pëlqeu biseda me ju !
- Faleminderit mik!,- iu përgjegj me një butësi njeriu Arsimi. Më erdhi mirë që u njohëm. Miqtë e urtë vijnë vetë, pa i grishur. Janë si dallëndyshet që kërkojnë fole.
-Ikim A.?
-Si të thuash Arsim. Ora qenka 2.45 minuta. Muzgu këtu zbret më herët se në Ballkan. Nata zgjat me orë të tëra..e gjatë, njëqind vjet !
Oslo, më 6.10.2017
0 comments:
Post a Comment