Zija Çela: PËRGJIGJE PËR FAJIN E FSHEHUR

I dashtun mik, patjetër do ta ruaj intimitetin që më besove dhe anonimatin tënd. Por ti më thoje se kërkoje një përgjigje më të gjerë prej meje. Dhe unë ja ku po ta jap.
Njeriu e ka gjetur një rrugë, ku shumëçka vetasgjësohet. Dhe ky krematorium është harresa. I bën mirë harresa njeriut? Përgjigjen shkencore ua lë specialistëve. Ndërsa unë të flas miqësisht.
Pse, çfarë e di veten ti, e di ndryshe nga të tjerët?! Për mua një makinë e gjallë është njeriu. Dhe kjo makinë e gjallë, që prodhon lëvizje, mendim, fjalë, sekrecione, kollitje, krime të përbindshme, ka skapamentot e saj për të shkarkuar fëlliqësitë fiziologjike, por jo pisllëkun shpirtëror. Apo ngaqë nuk shihet me sy, pandeh se çfarë është e kalbshme, kalbet menjëherë, prandaj nuk kemi përse të alarmohemi.
Gabohesh. Repartit të kalbjes në varreza, i paraprin këtej reparti i ndotjes. Asnjë cikël nuk mund të mbyllet ndokund, nëse nuk ka filluar diku tjetër.
Të ndalemi pak këtu.
Nga pandeh, zotrote, se i vjen ndotja njerëzimit? Në krahasim me fajet që përfundojnë në gjykatë, ndotja më e madhe i vjen nga fajësitë që kurrë nuk paditen. Nuk paditen sepse fshihen. Dhe për nga përhapja, këta janë shumëfish në numër.
Pa qenë prift as unë e as ti, çdo figurë krimi mbart edhe kuptimin religjioz, atë të mëkatit e të mëkatarit. Dhe ky kuptim na zbret në burim. E pyeti Zoti dikur Adamin, përse e hëngre mollën e ndaluar? Më tha Eva. E pyeti Zoti atëherë Evën, përse e hëngre mollën? Më tha gjarpri. Kaq iu desh Hyjit që të vinte në provë dobësinë e krijesës së vet. As burri, as gruaja nuk e kthyen gishtin nga vetja, por nga tjetërkush. A thua qysh atëherë njeriut nuk i pëlqen të mbajë përgjegjësi?!.. Nuk jam i sigurt, me përjashtim të një urtësie: Kur hyn ujku në vathë, mbyt disa dele njëherësh, megjithëse për të ngrënë vetëm njëra i mjafton.
Tani është radha jote të flasësh. E fol pra. Sepse njeriu e ka të vështirë të merret vesh edhe me veten, e jo më me tjetrin. Aq më tepër që e vërteta nuk mjaftohet kurrë me një përgjigje të vetme, pasi çfarë ka cak është e cekët.